*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Μειώθηκε ο αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών που έρχονται από τα βόρεια προς τη χώρα μας, ενώ αντίστοιχα πιο αυξημένες είναι οι ροές στο νότιο τμήμα της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό πως μεταξύ 01/01/24 και 31/12/24 στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου του Εθνικού Μηχανισμού Επείγουσας Ανταπόκρισης (ΕΜΕΑ) της Γενικής Γραμματείας Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής Προστασίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, η ΑΡΣΙΣ στη Θεσσαλονίκη, υποστήριξε 386 ασυνόδευτους ανηλίκους από τρίτες χώρες με προσφυγικό προφίλ ενώ διαχειρίστηκε και τις υποθέσεις 2.137 ασυνόδευτων (χωρισμένων από τους γονείς τους) ανηλίκων από την Ουκρανία.
Για τις τελευταία υποθέσεις ισχύει διαφορετικός τρόπος διαχείρισης. Πρόκειται για πρόγραμμα του ΕΜΕΑ για παιδιά, τα οποία από το 2022 άρχισαν να εισέρχονται στη χώρα δίχως τους γονείς τους αλλά συνοδευόμενα από τρίτους. Τα εν λόγω παιδιά δεν είναι αιτούντες για άσυλο και συνήθως επιδιώκουν σύντομη διαμονή στην Ελλάδα.
Όπως εξήγησε στο «ΤyposThes» η Φωτεινή Δέμη Υπεύθυνη του Έργου ΕΜΕΑ με φορέα υλοποίησης την Υπηρεσία Streetwork της ΑΡΣΙΣ - Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων: «Η υπηρεσία Streetwork για τον εντοπισμό και την υποστήριξη ασυνόδευτών ανηλίκων λειτουργεί από το 2017. Μέχρι και το 2020 υπήρχε μεγάλος αριθμός ασυνόδευτων παιδιών στη πόλη. Τα περισσότερα δεν είχαν χαρτιά. Ήταν στο δρόμο μόνα ή διέμεναν άτυπα σε ακατάλληλες συνθήκες, μόνα ή μαζί με ομοεθνείς ενήλικες. Εμείς ακολουθήσαμε μεθοδολογία για να τα ψάχνουμε -έβγαιναν κοινωνικοί επιστήμονες μαζί με διερμηνέα στο δρόμο ή σε απομονωμένες περιοχές βιομηχανικές ή εκτός αστικού ιστού προκειμένου να εντοπίσουν αυτά τα παιδιά και να μάθουν την ιστορία και το πρόβλημά τους, και στη συνέχεια να τα παροτρύνουν να έρθουν στην ΑΡΣΙΣ για άμεση βοήθεια και έπειτα να βρεθεί μια θέση σε δομή φιλοξενίας. Μέχρι και το 2020 δεν υπήρχαν δομές φιλοξενίας για να στεγάζονται όλα τα παιδιά αυτά. Εμείς τα υποστηρίζαμε όσο έμεναν εκεί που έμεναν ή τους εξασφαλιζόταν μια θέση μέσω του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) που όμως ήταν ελάχιστες. Από το 2021 ξεκίνησε ο Εθνικός Μηχανισμός Επείγουσας Ανταπόκρισης, όπου στη βόρεια Ελλάδα εμείς είμαστε φορέας υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου.
Πρακτικά πρόκειται για μια κεντρική τηλεφωνική γραμμή του ΕΜΕΑ για τον εντοπισμό των παιδιών, η οποία ειδοποιείται από την αστυνομία μέχρι και από έναν ιδιώτη για την παρουσία ενός άστεγου ασυνόδευτου παιδιού. Έπειτα ο ΕΜΕΑ ενημερώνει τον τοπικό φορέα να αναλάβει δράση. Έχει διαπιστωθεί πως το 21’ και το ’22 υπήρχε ακόμη μεγάλος αριθμός παιδιών στο δρόμο. Τα περισσότερα στη Θεσσαλονίκη τα εντόπιζε ΑΡΣΙΣ. Όμως από το ’23 και μετά υπήρχαν χαμηλότερες ροές από τα βόρεια σύνορα, τον Έβρο δηλαδή. Οπότε συναντούσαμε όλο και λιγότερα παιδιά στο δρόμο. Εν τω μεταξύ είχε ξεκινήσει και η λειτουργία του ΕΜΕΑ, οπότε τα παιδιά στεγάζονταν γρήγορα στις σχετικές δομές φιλοξενίας. Για το 2024 τα περισσότερα νεοεισερχόμενα παιδιά εντοπίστηκαν από τον ΕΜΕΑ, ο οποίος μας τα παρέπεμψε για υποστήριξη. Ο εντοπισμός από τον ΕΜΕΑ είναι μεγαλύτερος πλέον από τον αριθμό παιδιών που εντοπίζουμε εμείς στο δρόμο.
Την ίδια ώρα όμως υπάρχουν μεγαλύτερες ροές από το νότο, από την θαλάσσια οδό, και κυρίως στα νησιά. Και εκεί μεριμνούν οι αντίστοιχες οργανώσεις».
Αξίζει να σημειωθεί πως από τον Νοέμβριο η ΑΡΣΙΣ έχει λάβει εντολή από τον ΕΜΕΑ να υποστηρίζει και τα ασυνόδευτα παιδιά που μένουν στο Κ.Υ.Τ. και Δ.Π.Φ.Α.Α. Διαβατών (και μεταφέρθηκαν από το Κ.Υ.Τ. Μαλακάσας ή απευθείας από θαλάσσιες διασώσεις γιατί στο νότο υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός παιδιών από αυτά που μπορούν να στεγαστούν σε δομές). «Λαμβάνουν δική μας υποστήριξη μέχρι να στεγαστούν σε δομές φιλοξενίας είτε στη βόρεια Ελλάδα είτε όπου αλλού υπάρχει διαθεσιμότητα. Τον Νοέμβριο ο αριθμός τους ήταν 76 και στα τέλη Γενάρη προστέθηκαν άλλα 45», σημείωσε η κυρία Δέμη.
Πώς βοηθά τα παιδιά
Τα ασυνόδευτα παιδιά λαμβάνουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη και άλλες μορφές συνδρομής στο Κέντρο Ενημέρωσης της ΑΡΣΙΣ κατόπιν αξιολόγησης του βέλτιστού συμφέροντός τους. Εφόσον δεν έχουν στέγη ή βρίσκονται σε επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης και δέχονται να στεγαστούν, υποβάλλεται αίτημα στέγασης στον ΕΜΕΑ ώστε να εκδοθεί άμεσα παραπομπή σε δομή φιλοξενίας, εφόσον φυσικά υπάρχει διαθεσιμότητα.
Η ΑΡΣΙΣ συνοδεύει τα παιδιά μέχρι αυτό το σημείο και εκεί ολοκληρώνεται η δράση της. Τις δομές επείγουσας φιλοξενίας, όπου κατά κανόνα στεγάζονται καταρχάς τα παιδιά τις λειτουργεί ο ΙΟΜ στο πλαίσιο του ΕΜΕΑ και μετά μέσα σε 3-4 εβδομάδες τα παιδιά παραπέμπονται σε Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων όπου μπορούν να μένουν μέχρι τα 18 τους, ανέφερε η κυρία Δέμη.
Στο πώς ενημερώνονται τα παιδιά για την δράση της ΑΡΣΙΣ, είπε πως αυτό γίνεται και μέσα από πρώην ωφελούμενους που τα παραπέμπουν, ή μέσω ομοεθνών και της τοπικής προσφυγικής και μεταναστευτικής κοινότητας, με την οποία η ΑΡΣΙΣ διατηρεί σταθερή επικοινωνία «Από εκεί λαμβάνουν πληροφορίες για εμάς», σημείωσε.
Πρόσθεσε πως τα παιδιά αυτά «επειδή δεν έχουν γονείς και κατάλληλη στέγη, είναι εκτεθειμένα σε πολλαπλούς κινδύνους όπως πχ το τράφικινγκ, τη βία ή και παραβατικές δραστηριότητες στην ανάγκη να βρουν χρήματα να επιβιώσουν. Έχουν ψυχικά τραύματα και όλα αυτά δημιουργούν μια εκρηκτική κατάσταση, έναν φαύλο κύκλο. Συχνά πέφτουν θύμα των διακινητών τους. Τα εκβιάζουν για περισσότερα χρήματα από αυτά που είχαν συμφωνηθεί για την μεταφορά τους στη χώρα». Η λειτουργία του ΕΜΕΑ ωστόσο συμβάλλει πλέον αποφασιστικά στην άμεση προστασία των παιδιών ώστε να αποφεύγουν όλους αυτούς τους κινδύνους.
Tις φωτογραφίες παραχώρησε η ΑΡΣΙΣ
- Θεσσαλονίκη: Χτύπησε τον 13χρονο γιο της λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού
- Θεσσαλονίκη: Σεξουαλική παρενόχληση νεαρής μέσα σε λεωφορείο – «Δράκος» ο δράστης
- Νικόλαος Ντε Γκρες - Χρυσή Βαρδινογιάννη: Οι πρώτες φωτογραφίες από την εκκλησία
- Θεσσαλονίκη: 40χρονη κατήγγειλε βιασμό από φίλο της μέσα στο σπίτι της
