Ανάρτηση στα social media σχετικά με το εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο του Βόρειου Σέλαος που έγινε ορατό για πρώτη φορά μέχρι τις Βαλκανικές χώρες και έφτασε έως τη Βόρεια Ελλάδα δημοσίευσε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
«Σέλας σε τόσο χαμηλά γεωγραφικά πλάτη εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια ισχυρών μαγνητικών καταιγίδων. Το κόκκινο χρώμα του σέλαος εκπέμπεται από διεγερμένο ατομικό οξυγόνο κατά την σύγκρουσή του με ηλεκτρόνια της γήινης μαγνητόσφαιρας. Η μορφή του μπορεί να παρομοιαστεί με κινούμενες, λαμπρές, χρωματιστές ουράνιες κουρτίνες φωτός», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην δημοσίευση.
Η ανάρτηση του Εθνικού Αστεροσκοπείου
Τo Σέλας εμφανίστηκε στον ελληνικό ουρανό.
Χθες το βράδυ, 5 Νοεμβρίου 2023, παρατηρήθηκε σέλας από περιοχές της βόρειας Ελλάδας, ένα φαινόμενο που σπάνια παρατηρούμε στη χώρα μας.
Σέλας σε τόσο χαμηλά γεωγραφικά πλάτη εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια ισχυρών μαγνητικών καταιγίδων. Οι μαγνητικές καταιγίδες προκαλούνται από διαταραχές του γεωμαγνητικού πεδίου, καθώς αυτό αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του ήλιου μας (μέσω του ηλιακού ανέμου).
H μαγνητική καταιγίδα που καταγράφηκε χθες χαρακτηρίζεται έντασης G3 (στην κλίμακα από G1 έως G5).
Το σέλας δημιουργείται από ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, που καθώς κινούνται ελικοειδώς κατά μήκος των δυναμικών γραμμών του γεωμαγνητικού πεδίου, πλησιάζουν ενίοτε την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης, συγκρούονται με άτομα και μόρια αζώτου και οξυγόνου και τα διεγείρουν ενεργειακά. Τα διεγερμένα άτομα και μόρια, για να επανέλθουν στην αρχική, σταθερή κατάσταση ενεργειακής ισορροπίας, εκπέμπουν την περίσσεια ενέργειας υπό τη μορφή ορατής ακτινοβολίας.
Το κόκκινο χρώμα του σέλαος εκπέμπεται από διεγερμένο ατομικό οξυγόνο κατά την σύγκρουσή του με ηλεκτρόνια της γήινης μαγνητόσφαιρας.
Η μορφή του σέλαος μπορεί να παρομοιαστεί με κινούμενες, λαμπρές, χρωματιστές ουράνιες κουρτίνες φωτός.
Η ένταση μιας μαγνητικής καταιγίδας περιγράφεται από τον γεωμαγνητικό δείκτη Dst, ο οποίος εκφράζει την μεταβολή του μαγνητικού πεδίου της Γης, όπως μετράται στο έδαφος. Η τιμή του χθες έπεσε στα -165 nT, το οποίο χαρακτηρίζει μια ισχυρή μαγνητική καταιγίδα.
Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Τζιότζιου, Ερευνητή Ηλιακής Φυσικής Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Διευθυντή ΕΛΕ, που μίλησε στην ΕΡΤ, μία ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα επιπέδου G3 επηρέασε την Ευρώπη, προκαλώντας φαινόμενα σέλας ακόμη και σε Ιταλία και Βουλγαρία, ενώ το ουράνιο φαινόμενο είναι ορατό στους δύο πόλους αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο για περιοχές στα νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη. Το φαινόμενο έγινε ορατό σε χώρες των Βαλκανίων, ενώ στην Ελλάδα κατέβηκε μέχρι τις Σέρρες.
Το φαινόμενο, καθαρά οφειλόμενο στη συμπεριφορά του Ήλιου, την ίδια τουλάχιστον τα τελευταία 150 χρόνια, έχει παρατηρηθεί και στο παρελθόν σε περιοχές της Χαλκιδικής και γενικότερα της βόρειας Ελλάδας.
Η αιτία ήταν μία εξαιρετικά ισχυρή ηλιακή έκλαμψη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθεί μία ιδιαίτερα ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα που βρίσκεται σε εξέλιξη πάνω από το Βόρειο Ημισφαίριο.
Κι έτσι αποκαλύφθηκε το φαινόμενο στην κόκκινη εκδοχή του, λόγω των συγκρούσεων σωματιδίων μικρότερης ενέργειας με άτομα οξυγόνου σε μεγάλα υψόμετρα (240 χιλιόμετρα), ύστερα από έντονη ηλιακή δραστηριότητα που προκαλεί μία τεράστια εκτόξευση ηλιακού πλάσματος από την επιφάνεια του Ήλιου, η οποία κατευθύνεται προς την Γη, όπως εξήγησε ο ερευνητής.
“Είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, για το οποίο δεν μπορούμε να προβλέψουμε αν και πότε θα ξανασυμβεί”, κατέληξε χαρακτηριστικά ο κ. Τζιότζιου.
