*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Πώς μπορεί να συμβαδίσει η «Οδύσσεια» με την τεχνολογία; Ο Οδυσσέας και οι περιπέτειές του, μπορούν να γίνουν πιο συναρπαστικές για τους 13χρονους μαθητές; Εδώ και μερικούς μήνες σε σχολεία της Θεσσαλονίκης υλοποιείται μια ερευνητική παρέμβαση του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ όπου ρομπότ μπήκαν στο μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.
Μέσω του εκπαιδευτικού ρομπότ DuckyCode, οι μαθητές της Α’ Γυμνασίου προσεγγίζουν την «Οδύσσεια» με έναν διαδραστικό τρόπο, που συνδυάζει την τεχνολογία με την αφήγηση και τη δημιουργική σκέψη.
Όπως εξήγησε στο «ΤyposThes» ο Αν. Καθηγητής του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ Θεοδόσης Σαπουνίδης: «μαθητές σε ομάδες των 4-5 ατόμων παίρνουν ρομποτάκια που έχουν πάνω τους ψηφιακή αφήγηση, το ηχητικό δηλαδή του κειμένου της Οδύσσειας. Και όταν αρχίζει το μάθημα η κάθε ομάδα προγραμματίζει το DuckyCode ώστε να “αφηγηθεί” αποσπάσματα από το ομηρικό έπος.
Έτσι ακούν το κείμενο και μετά, αν υπάρχει στην αφήγηση και μετακίνηση, παίρνουν τον χάρτη, προγραμματίζουν το ρομπότ να κάνει αυτή τη μετακίνηση και βλέπουν την διαδρομή, άρα την μαθαίνουν. Θα μπορούσαμε να πούμε πως οργανώνουν το «ταξίδι» του Οδυσσέα πάνω στον ειδικά αυτό σχεδιασμένο χάρτη, ξεπερνώντας προκλήσεις και εμπόδια. Έπειτα δημιουργούν δικές τους εναλλακτικές στην ιστορία που άκουσαν. Έχουν φυσικά την δυνατότητα να γυρίζουν πίσω πχ για να ακούσουν ξανά κάτι που δεν ήταν σαφές ή δεν το άκουσαν καλά. Και εννοείται πως μπορούν να συζητήσουν με τον καθηγητή τους για τυχόν απορίες».
Τον ρωτήσαμε πώς αντέδρασαν οι μαθητές στο άκουσμα ότι θα είχαν στο μάθημα των αρχαίων Ελληνικών… ρομπότ. Όπως μας είπε «αρχικά έπρεπε να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και δεν γνώριζαν τι θα συμβεί στην επόμενη ώρα. Όταν όμως είδαν τα ρομπότ στο μάθημα ενθουσιάστηκαν!».
Η πρωτοβουλία υλοποιείται πειραματικά στα σχολεία της Θεσσαλονίκης (Γυμνάσιο Μυγδονίας, 4ο Γυμνάσιο Ωραιοκάστρου, 13ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 2ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 5ο Γυμνάσιο Ωραιοκάστρου) και διαρκεί από τις 15 Νοεμβρίου 2024 έως τις 10 Απριλίου 2025.
«Σε κάθε τάξη μπαίνουν 5 ρομπότ. Και φυσικά λόγω του ότι υπάρχει συγκεκριμένος εξοπλισμός και προσωπικό, το πρόγραμμα εφαρμόστηκε ξεχωριστά στα σχολεία. Μην ξεχνάτε πως η φιλόλογος που κάνει τις παρεμβάσεις πρέπει να είναι παρούσα στην αίθουσα. Τώρα μας έχει μείνει η τελική παρέμβαση στο σχολείο του Δρυμού και η εφαρμογή της δράσης στο σχολείο του Ωραιοκάστρου».
Από την πλευρά της η Υποψήφια διδάκτορας Μαρία Παλιούρα συμπλήρωσε πως η έρευνα γίνεται στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής για την ψηφιακή αφήγηση και ρομποτική. «Θέλουμε να δείξουμε ότι η χρήση της εκπαιδευτικής ρομποτικής μπορεί να ενισχύσει τη μαθησιακή εμπειρία, αυξάνοντας τα κίνητρα, τον ενθουσιασμό, τον ψηφιακό γραμματισμό και τη συνεργατικότητα των μαθητών. Στόχος είναι μέσα από τα φιλολογικά μαθήματα να μάθουν τα παιδιά να συνεργάζονται, να αναπτύξουν δεξιότητες και να λειτουργούν πολυπρισματικά, γιατί μην ξεχνάμε πως διανύουμε έναν απαιτητικό αιώνα. Οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν την γνώση του ομηρικού έπους αλλά και να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να αντιμετωπίσουν προβλήματα. Ήδη εφαρμόσαμε την έρευνά μας σε τέσσερα σχολεία με ιδιαίτερη επιτυχία και αναμένουμε να δούμε και τα υπόλοιπα αποτελέσματα. Στους περισσότερους μπορεί να φαντάζει μια οξύμωρη διαδικασία να ακούγεται ένα κείμενο από την αρχαία ελληνική γραμματεία σε ψηφιακή αφήγηση, όμως εμείς θέλαμε να αποδείξουμε, και το πετύχαμε, ότι τα θεωρητικά μαθήματα δεν είναι μονοδιάστατα και ότι με κατάλληλη προσαρμογή σχεδιασμό μπορούν να δώσουν περισσότερα εφόδια».
Στο αν μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα μαθήματα σχολίασε πως φυσικά και μπορεί να ακολουθηθεί ανάλογη μέθοδος σε άλλα μαθήματα θεωρητικής κατεύθυνσης. «Εμείς επιλέξαμε την Οδύσσεια γιατί η φύση της αφήγησης είναι πιο κοντά στα παιδιά και γιατί είναι ένα κείμενο που συνδυάζει την αρχαιοελληνική σκέψη και την νεοελληνική αφήγηση», συμπλήρωσε.
«Φυσικά και μπορεί να εφαρμοστεί σε άλλα μαθήματα, όμως εμείς κάναμε το αναπάντεχο: να εφαρμοστεί εκεί που δεν θα το περίμενε κανείς», συμπλήρωσε ο κ. Σαπουνίδης.
Για το Ducky Code
Το σύστημα DuckyCode αναπτύχθηκε από την ομώνυμη spin-off εταιρεία του ΑΠΘ και αποτελεί μια υβριδική πλατφόρμα εκπαιδευτικής ρομποτικής και προγραμματισμού. Αποτελεί την εξέλιξη των συστημάτων CubesCoding και Robotiles, τα οποία έχουν ήδη διακριθεί σε διεθνείς και εθνικούς διαγωνισμούς. Το DuckyCode περιλαμβάνει δύο υποσυστήματα: το πρώτο επιτρέπει τον προγραμματισμό με μαγνητικές εντολές χωρίς υπολογιστή, ενώ το δεύτερο αξιοποιεί γραφικά περιβάλλοντα μέσω υπολογιστή, κινητού ή ταμπλέτας. Στην παρέμβαση των σχολείων χρησιμοποιήθηκε το δεύτερο υποσύστημα, με τη παράλληλη χρήση υπολογιστών.
