Του ΤΑΣΟΥ ΘΩΜΑ
«Αμερική και Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνουν τις κυρώσεις εναντίον του Κρεμλίνου, κατηγορώντας το πώς αποσταθεροποιεί την Ουκρανία. Ο Λευκός Οίκος είναι έτοιμος για μία νέα ψυχροπολεμική στρατηγική με σκοπό να μετατρέψει τη Ρωσία σε ένα κράτος παρία. Ίσως όλα αυτά να ήταν αποδεκτά αν ό,τι συμβαίνει σήμερα στην ανατολική Ουκρανία δεν ήταν ένας καθρέφτης των προ διμήνου γεγονότων στο Κίεβο. Τότε, ήταν οι ένοπλοι διαδηλωτές στην πλατεία Μάινταν αυτοί που καταλάμβαναν κυβερνητικά κτίρια, απαιτώντας την αλλαγή της κυβέρνησης και του Συντάγματος. Αμερικανικοί και Ευρωπαίοι ηγέτες υπερασπίστηκαν τους “μασκοφόρους μαχητές” και κατήγγειλαν την εκλεγμένη κυβέρνηση για καταστολή, ακριβώς όπως τώρα υποστηρίζουν τη χρήση βίας από την πλευρά μίας μη εκλεγμένης κυβέρνησης εναντίον των εξεγερμένων που καταλαμβάνουν αστυνομικά τμήματα και δημαρχεία σε πόλεις όπως το Σλαβιάνσκ και το Ντόνετσκ». Με αυτά τα λόγια ο αρθρογράφος της βρετανικής Γκάρντιαν, Σέιμας Μάιλν προχωρά ίσως στην πλέον διεισδυτική ανάλυση των γεγονότων στην Ουκρανία, βρίσκοντας χώρο δημοσίευσης σε μία κατ’ εξοχήν φιλοευρωπαϊκή εφημερίδα.
«Η Αμερική είναι μαζί σας, έλεγε τότε ο γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν προς τους διαδηλωτές, πλάι στον ηγέτη του ακροδεξιού κόμματος Σβόμποντα, καθώς ο πρέσβης των ΗΠΑ παζάρευε με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την στελέχωση της επόμενης ουκρανικής κυβέρνησης». Ο Σ. Μάιλν αναφέρεται στη δημοσιευμένη υποκλαπείσα συνομιλία ανάμεσα στη Βικτώρια Νιούλαντ, υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, και τον Αμερικανό πρεσβευτή στο Κίεβο, Τζέφρι Πάιατ. Οι δύο αξιωματούχοι κατέληγαν, τότε, πως η καλύτερη επιλογή για την επόμενη μέρα της Ουκρανίας είναι ο Αρσένι Γιατσένιουκ, με την αιτιολόγηση είναι πως «έχει την απαραίτητη εμπειρία στα οικονομικά». Όλως τυχαίως αυτός είναι ο σημερινός πρωθυπουργός της χώρας, ενώ η πρώτη του κίνηση ήταν να απευθυνθεί στο ΔΝΤ για οικονομική βοήθεια.
Η αντίδραση της Μόσχας
Μετά την τοποθέτηση μίας ακραιφνούς φιλοδυτικής και αντιρωσικής κυβέρνησης «ο Πούτιν αντέδρασε, παίρνοντας μία σελίδα από το αμερικανικό εγχειρίδιο των κινητοποιήσεων – παρότι, όπως συνέβαινε και στο Κίεβο, οι διαδηλώσεις από την Κριμαία μέχρι την ανατολική Ουκρανία είχαν αποδεδειγμένα μαζική συμμετοχή. Όμως, ό,τι ήταν μία ένδοξη κραυγή για ελευθερία στο Κίεβο μετατράπηκε σε ακόρεστη επιθετικότητα και διείσδυση (της Ρωσίας) στη Σεβαστούπολη και το Λουκάνσκ». Δεν μασάει τα λόγια του ο πολύπειρος στα θέματα της Ρωσίας, συντάκτης της Γκάρντιαν. Συνεχίζει σχολιάζοντας την ομογενοποιημένη αντίδραση των μέσων ενημέρωσης. «Μετά τη συντριπτική ψήφο των κατοίκων της Κριμαίας για προσάρτηση στη Ρωσία, τα δυτικά ΜΜΕ εγκατέλειψαν κάθε ψήγμα αμερόληπτης κάλυψης των γεγονότων. Έτσι, ο Πούτιν συστηματικά συγκρίνεται με το Χίτλερ, ενώ ο ρόλος της φασιστικής δεξιάς στους δρόμους (του Κιέβου) και στο νέο ουκρανικό καθεστώς χαρακτηρίζεται Πουτινική προπαγάνδα».
Πώς φτάσαμε εδώ
Ο Σ. Μάιλν παίρνει ξεκάθαρη θέση για το τι έφταιξε και πλέον η Ουκρανία βρίσκεται στο χείλος τόσο της διάσπασης, όσο και ενός εμφυλίου πολέμου: «Η πραγματικότητα είναι πως μετά από δύο δεκαετίες της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, η κρίση πυροδοτήθηκε από την προσπάθεια της Δύσης να τραβήξει αποφασιστικά την Ουκρανία στην τροχιά της και την αμυντική δομή της, μέσω μίας ρητά αντι-ρωσικής συμφωνίας σύνδεσης με την ΕΕ». Μία φευγαλέα ματιά στο χάρτη αρκεί για να αντιληφθεί και ο πλέον καχύποπτος με τη ρωσική κυβέρνηση για τις αιτίες της αντίδρασής της. Πλέον, όμως, η Ρωσία φαίνεται συνειδητοποιημένη με μία μερική απώλεια επιρροής. «Καμία ρωσική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να συναινέσει σε μία τέτοιου μεγέθους απειλή σε μία περιοχή που βρισκόταν στην καρδιά τόσο της Ρωσίας, όσο και της Σοβιετικής Ένωσης. Η απορρόφηση της Κριμαίας και η υποστήριξη προς την εξέγερση στην ανατολική Ουκρανία είναι καθαρά αμυντική και η κόκκινη γραμμή έχει ήδη τεθεί: τουλάχιστον την ανατολική Ουκρανία δεν θα την καταπιεί το ΝΑΤΟ και η ΕΕ».
«Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι επιβάλλουν κυρώσεις και υπαγορεύουν τους όρους τους στη Ρωσία και τους προστατευόμενούς τους στο Κίεβο, ενθαρρύνοντας την στρατιωτική καταστολή (στην ανατολική Ουκρανία) με τις επισκέψεις του Τζο Μπάιντεν (αντιπρόεδρος του Ομπάμα) και του Τζον Μπρένναν (διευθυντής της CIA). Όμως, με ποιο δικαίωμα ανακατεύονται οι ΗΠΑ, ενσωματώνοντας κάτω από την στρατηγική της ομπρέλα ένα κράτος που δεν ήταν ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ;», αναρωτιέται ο Σ. Μάιλν για να καταλήξει σε μία αθέατη πτυχή της κρίσης στην Ουκρανία. «Στην πραγματικότητα, ένα αποτέλεσμα της κρίσης είναι πολύ πιθανό να είναι μία στενότερη συμμαχία ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία, καθώς οι ΗΠΑ συνεχίζουν την αντικινεζική τους εκστρατεία στην Ασία». Από το Πεκίνο μέχρι το Ρίο, πολλές χώρες καλοβλέπουν την αντίδραση της Μόσχας απέναντι στην αμερικανική επεκτατικότητα.
Τρίτος Παγκόσμιος
Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν σημαίνουν πως αυτή τη στιγμή το ζήτημα της Ουκρανίας δεν πρέπει να λυθεί με εκατέρωθεν υποχωρήσεις και διαπραγματεύσεις. Η απειλή ενός γενικευμένου πολέμου στη χώρα αυξάνεται και κανείς δεν είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να προβλέψει αν θα υπάρξει και άμεση εμπλοκή των εξωτερικών δυνάμεων, ακόμη και αμιγώς στρατιωτικά. Μπορεί η δήλωση του Αρσένι Γιατσένιουκ για τη «θέληση της Ρωσίας για ξεκίνημα Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου» να ήταν απλώς μία απαράδεκτη όξυνση της ρητορικής εναντίον του Πούτιν, «όμως έναν αιώνα μετά το 1914, το ρίσκο ακούσιων συνεπειών θα έπρεπε να είναι προφανές». Είτε όμως ο Γιατσένιουκ λειτουργούσε κατ’ εντολήν της Ουάσινγκτον, είτε όχι, φαίνεται πως βρισκόμαστε εκ νέου σε μία εποχή σφοδρών γεωπολιτικών συγκρούσεων και η Ουκρανία είναι για τα καλά βυθισμένη σε μία ασφυκτική κατάσταση.
