Του Γιώργου Παπαδημητρίου | ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
Από εκείνη την αποφράδα ημέρα έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια. Κι όμως φαντάζει σαν χθες, για χίλιους μύριους λόγους. Διότι –όπως γράφαμε και τότε από το φιλόξενο αυτό βήμα– η συγκεκριμένη τραγωδία μίλησε στο θυμικό μας και άγγιξε χορδές ενσυναίσθησης που κάπως διατηρήθηκαν στον χρόνο, βαλσαμωμένες και ασάλευτες, σαν ένα ημιτελές πένθος που δεν λέει να ολοκληρωθεί και να καταλαγιάσει.
Να ήταν το νεαρό των περισσότερων θυμάτων και ο φρικιαστικός τους θάνατος; Η αίσθηση του τετριμμένου και του συνήθους που έγινε ξάφνου εφιαλτικό (η διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αθήνα και τούμπαλιν με το τρένο είναι κάτι σαν κοινή καταχωρημένη ανάμνηση για αμέτρητους ανθρώπους σε αυτή τη χώρα); Όλα όσα ακολούθησαν, με τις σκιές, τις υπόνοιες και τις ενδείξεις ότι κάτι παραπάνω και σκοτεινότερο κρύβεται πίσω από το επίσημο αφήγημα; Η σοκαριστική φύση του ίδιου του δυστυχήματος (δύο τρένα να κουτουλάνε μεταξύ τους εν έτει 2023) και οι πανθομολογούμενες ελλείψεις και παραλείψεις όσον αφορά την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου; Ό,τι και να ισχύει, και μάλλον ισχύουν όλα τα παραπάνω από λίγο, τα Τέμπη έγιναν συνώνυμο ενός μοιραζόμενου αναστεναγμού και ενός σημείου θραύσης. Και οι πορείες της Κυριακής, από τη μία άκρη της χώρας έως την άλλη, με την κάτι παραπάνω από αθρόα συμμετοχή και χωρίς το παραμικρό –φαντασιακό ή υπαρκτό– καπέλωμα από οποιονδήποτε φορέα, βροντοφώναξαν την παραπάνω διαπίστωση με τον πλέον εμφατικό τρόπο.
Δεν είναι, ωστόσο, μονάχα ποσοτικό το ζήτημα, ασχέτως αν η λαοθάλασσα στις πορείες της Κυριακής φανερώνει μια αίσθηση συλλογικού τραύματος. Διότι την Κυριακή, για πρώτη ίσως φορά τόσο έντονα στην πρόσφατη ιστορία της χώρας, ήρθαν στο προσκήνιο και ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά διαμαρτυρίας. Διότι όποιος ήταν εκεί, ανεξάρτητα από την πόλη και το μέρος, μπορεί να πιστοποιήσει πως μια ειδοποιός διαφορά σε σύγκριση με παρόμοιες κινητοποιήσεις εντοπίζεται στην τόσο εκκωφαντική σιωπή των συμμετεχόντων, με τις εύλογες εξαιρέσεις φυσικά των οργανωμένων μπλοκ. Μια σιωπή απορίας και αποδοκιμασίας, μια σιωπή λαλίστατη και εύγλωττη, που έσπαγε μονάχα από ξαφνικά και αυθόρμητα χειροκροτήματα. Όχι, η Κυριακή που μας πέρασε δεν ήταν μια ακόμη αφορμή και ευκαιρία για αντισυμβατικό ξεμούδιασμα μαζικής κλίμακας. Ήταν, αντιθέτως, μια πράξη αντίστασης απέναντι στη χυδαιότητα της λήθης, της απέκδυσης ευθυνών, της απουσίας λογοδοσίας.
Το θέμα, φυσικά, είναι τι μέλλει γενέσθαι, πέρα από την πρώτη νότα αισιοδοξίας ότι μια πληγή παρέμεινε ανεπούλωτη – διότι είναι πάντα προτιμότερο να αντικρίζεις ένα οδυνηρό βίωμα κατάματα παρά να το γιατροπορεύεις ατελώς βιαστικά. Η εκπεφρασμένη ιαχή ενός μεγάλου ποσοστού της κοινωνίας για δικαιοσύνη δεν πρέπει να μείνει γράμμα αδειανό: οφείλει να συμπεριλάβει πρόσωπα, καταστάσεις, συνθήκες, δομές, νοοτροπίες, ξεκινώντας από την αλλαγή στάσης της παρούσας κυβέρνησης και φτάνοντας μέχρι τα τρίσβαθα ενός διαχρονικά παθογενούς πολιτικού και κοινωνικού συστήματος. Και η βασική προϋπόθεση για να συμβεί αυτή η ολική ρήξη, είναι ένα άτυπο κοινωνικό συμβόλαιο γνώσης. Για να το κάνουμε πιο λιανά, αγγίζει τα όρια της παράνοιας να μην υπάρχει μια κοινή βάση σε σχέση με τις επιμέρους παραμέτρους του δυστυχήματος. Τα πορίσματα των εμπειρογνωμόνων και κάθε άλλου είδους πληροφορίες που αφορούν τα μοιραία τρένα, όσο και το τι συνέβη μετά, σε κάθε επίπεδο επιχειρησιακής δράσης, οφείλουν να είναι γνωστά τοις πάσι, με όλες τις λεπτομέρειες, χωρίς την αύρα της περιρρέουσας φήμης.
Τα δύο κεφαλαία Δ της όλης ιστορίας, η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη το απαιτούν. Χωρίς περιστροφές. Χωρίς μισόλογα. Χωρίς δικαιολογίες.
- Θεσσαλονίκη: Ταβέρνα πετούσε λύματα από κουζίνα - τουαλέτα σε ρέμα (ΦΩΤΟ)
- Θεσσαλονίκη: Άγριο ξύλο σε γυναίκα – Επειδή «μιλούσε δυνατά» στο τηλέφωνο
- Θεσσαλονίκη: Ανήλικος έκλεβε μοτοσικλέτες στην Καλαμαριά – Είχε κάνει 4 κλοπές
- Θεσσαλονίκη: Εντυπωσιακές εικόνες στον Περιφερειακό - Έκρηξη για το Fly Over
