*Του Δημήτρη Κετικίδη | Από την έντυπη έκδοση «Τύπος Θεσσαλονίκης»
«Το πρόβλημα ξεκινά από την στιγμή που η αξία του κοστουμιού ξεπερνά την αξία του ανθρώπου που το φορά». Αυτή η φράση δια στόματος Γεράσιμου Σκιαδαρέση στην παράσταση «Εκτός Ύλης» αποτυπώθηκε από την πρώτη στιγμή στο μυαλό μου.
Ένας μονόλογος ενός πολιτικού - και μάλιστα υπουργού - τον οποίο όλοι θέλουμε να ακούσουμε από τους πραγματικούς πολιτικούς της χώρας μας. Ομολογία ενοχής και παραίτηση, αλλά και προσπάθεια να εξηγηθεί πώς φτάσαμε ως εδώ.
Ο «Τύπος Θεσσαλονίκης» επικοινώνησε με τον συγγραφέα του έργου κ. Κώστα Λεϊμονή ο οποίος μίλησε για το τι ήταν αυτό που τον έκανε να γράψει το «Εκτός Ύλης» αλλά και για το πόσο εύκολο ήταν να αποτυπωθεί στο σανίδι ο χαρακτήρας ενός Έλληνα πολιτικού ο οποίος ζητά συγγνώμη και αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί, για την κατάσταση που βρίσκεται η χώρα.
Αναλυτικά:
Όταν είδα την παράσταση το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα είναι ότι "είναι η παράσταση που πρέπει να δουν όλοι οι πολιτικοί". Συμφωνείτε;
«Θεωρητικά θα μπορούσα να πω ναι. Σε μια ιδανική πολιτεία θα ήταν κάτι πολύ καλό έστω κι αν έπαιρναν κάποια μηνύματα. Στη βουλή υπήρξαν 2-3 βουλευτές που το είδαν και είπαν μας άγγιξε επειδή έχουμε παραμελήσει την οικογένειά μας. Δεν παραδέχτηκαν ότι έχουν εκτροχιάσει την Ελλάδα, απλά παραδέχτηκαν ότι έχουν βάλει την οικογένεια σε δεύτερη μοίρα. Δεν ξέρω κατά πόσο επιδρά ευεργετικά δηλαδή να δει κάποιος στον καθρέφτη τον εαυτό του, το τι έχει καταφέρει να κάνει την Ελλάδα αυτά τα χρόνια. Αυτό θέλει αυτοκριτική και ευαισθησία. Το θέμα είναι τι θα αποκομίσει αυτός που θα δει την παράσταση. Έχουν έρθει πολιτικοί και μας έχουν πει “έτσι είναι αλλά για τους άλλους όχι για εμάς”».
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να γράψετε την παράσταση; Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε;
«Αυτό το έργο ήταν ένα διήγημα το οποίο το έγραψα το 2013. Την απόφαση την πήρα από τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, δηλαδή από το ότι κανένας πολιτικός δεν θέλει να αλλάξει η κατάσταση, να υπάρξει μια άλλη παιδεία.
Θεωρώ ότι η παιδεία είναι το φάρμακο για τα πάντα. Αυτή η απόγνωση του ότι πρέπει κάποια στιγμή σαν χώρα να πάρουμε μπρος και μέσω της τέχνης ή των διαδηλώσεων ή άλλων τρόπων να δείξουμε ότι είμαστε παρόντες, με οδήγησε στο να γράψω το έργο».
Πόσο ρεαλιστικό πιστεύετε ότι είναι το να ζητήσει ένας πολιτικός και μάλιστα ένας υπουργός συγγνώμη και να παραιτηθεί;
«Δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας η παραίτηση. Η συγγνώμη είναι πιο δύσκολη. Το θέμα είναι να την εννοείς. Είδαμε τον υπουργό το 2023 να παραιτείται από το υπουργείο, και σε δύο μήνες να είναι πάλι στο ψηφοδέλτιο. Δεν είναι αδύνατο να εννοεί ο πολιτικός τη συγγνώμη, αλλά είναι δύσκολο να γίνει».
Για ποιο λόγο επιλέξατε τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση;
«Ο Γεράσιμος ήταν μια κοινή επιλογή δική μου και της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη. Με το που το σκέφτηκε της είπα ναι και ο Γεράσιμος το διάβασε ενθουσιάστηκε και έγινε. Έγινε κάπως αβίαστα όλο αυτό».
Η παράσταση νομίζω ότι ανεβαίνει σε μια τρομακτική θα λέγαμε συγκυρία. Ακούμε έναν πολιτικό να ζητά συγγνώμη, την ώρα που η μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου ζητά να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα Τέμπη και δείχνει την αποστροφή της στο πολιτικό σύστημα...
«Οι συνθήκες είναι ανατριχιαστικά συμβατές με το έργο, ωστόσο αυτή η παράσταση θα μπορούσε να παίζεται οποτεδήποτε. Έκανα κάποιες επικαιροποιήσεις για να αναφέρονται οι γυναικοκτονίες, τα Τέμπη κλπ. Ο κόσμος έχει ανάγκη την ειλικρίνεια η οποία μπορεί να εκφραστεί είτε μέσα από μια παραίτηση είτε από μια συγγνώμη, αρκεί να εννοούνται. Πρέπει να υπάρξει ένας πολιτικός ο οποίος από την αρχή θα τηρήσει τον όρκο εμπιστοσύνης που έδωσε με το εκλογικό σώμα. Αυτό είναι πολύ δύσκολο.
Είχαμε μια παράσταση στα Ιωάννινα τη μέρα που ψηφίζονταν η πρόταση δυσπιστίας. Η παράσταση ξεκινάει με τη φράση “συγκεντρωθήκαμε σήμερα να δώσουμε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση” και ο κόσμος μιλούσε για απίστευτη συγκυρία. Όταν έγραφα το έργο δημιούργησα αυτήν τη συνθήκη της ψήφου εμπιστοσύνης για να υπάρξει μια ατμόσφαιρα ολομέλειας ότι μιλάει σε όλους για να τον ακούσουν όλοι. Ο Γεράσιμος έλεγε ότι δεν θέλει να συμπαθήσει ο κόσμος τον ήρωα».
Υπάρχει κάποια φράση που γράψατε στο έργο η οποία σας έχει αγγίξει περισσότερο;
«Υπάρχουν πολλές. Αυτή με το κοστούμι έχει γίνει τόσο viral και την αγαπώ αλλά δεν θα πω αυτήν. Εγώ θα πω τη φράση ότι “η ελπίδα μας είναι σαν τη χημεία. Ξεκινά τη στιγμή που ένα άτομο πλησιάζει ένα άλλο”. Ουσιαστικά έγραψα αυτήν τη φράση με την προοπτική ότι η συλλογικότητα, η αντίδραση η μαζική θα σώσει τον κόσμο. Ο κόσμος για να αντιδράσει και να έχει αποτέλεσμα πρέπει να ενωθεί. Δευτερευόντως αυτή η φράση μου αρέσει και για το κόμματι της συντροφικότητας. Αυτός ο άνθρωπος είναι μόνος του και έχει ανάγκη τη συντροφικότητα».
Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης λέει πράγματα που θα θέλαμε να ακούσουμε όλοι μας από τους πολιτικούς μας σήμερα. Παρουσίασε δηλαδή έναν πολιτικό που επί της ουσίας δεν υπάρχει διότι κανένας δεν έχει ζητήσει συγγνώμη. Πόσο εύκολο ήταν να μπει στον ρόλο και να παρουσιάσει μια τελείως διαφορετική εικόνα πολιτικού και πόσο εύκολο ήταν για εσάς να δημιουργήσετε αυτόν τον χαρακτήρα;
«Γι' αυτόν τον λόγο μπήκαν εμβόλιμα σκηνές αναμνήσεων. Για να δείξουμε και το πιο ανθρώπινο κομμάτι του ήρωα. Στην αρχή ήταν μόνο μονόλογος, και εγώ όταν έγραψα το έργο ήμουν σκληροπυρηνικός.
Στην παράσταση έχουμε έναν άνθρωπο που έχει κοροϊδέψει την Ελλάδα και μέσα από τον λόγο του βλέπουμε αυτήν την κρίση συνείδησης που έχει υποστεί και την ανάγκη του να μιλήσει στον λαό και τους συναδέλφους του.
Για τον Γεράσιμο δεν ήταν πολύ εύκολο γιατί έπρεπε να δει και τον ανθρώπινο παράγοντα. Έπρεπε να δείξουμε ότι και οι περισσότεροι πολιτικοί ξεκινούν με πιο αγνές προθέσεις».