*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Μόνιμη επιστροφή ενός ενοικίου θα δουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς 948.000 νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Επίσης θεσπίζεται μόνιμη ετήσια οικονομική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ σε 1,44 εκατ. συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία.
Τα παραπάνω μέτρα που ανακοινώθηκαν την Τρίτη θα τεθούν σε εφαρμογή από τον Νοέμβριο του 2025.
Ωστόσο υπάρχουν φόβοι πως μπορεί να γυρίσουν… μπούμερανγκ, και αντί να ανακουφίσουν τους αδύναμους συμπολίτες μας, να οδηγήσουν σε περαιτέρω αυξήσεις των ενοικίων.
Κληθείς να σχολιάσει το μέτρο για την επιστροφή του ενοικίου ο Πρόεδρος Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνος Τζάρος είπε σε τηλεφωνική μας συνομιλία πως «πρόκειται για μια σπασμωδική κίνηση. Μια εξαγγελία δεν θα λύσει το θέμα της στεγαστικής κρίσης. Είναι ένα παράξενο μέτρο. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι τι θα επιφέρει… Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν θα αφορά σε αρκετές μισθώσεις. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως η Αγορά λειτουργεί με τους δικούς της κανόνες και αυτορυθμισμούς και είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε αυξήσεις ενοικίων. Κι αυτό ασχέτως αν ο ενοικιαστής θα λάβει ή όχι την ενίσχυση που έχει ανακοινωθεί. Είμαστε σχεδόν βέβαιοι πως θα ανεβούν οι τιμές των ενοικίων και ειδικά σε περιοχές υψηλής ζήτησης».
Εξάλλου σχολίασε πως «η απόφαση για την επιστροφή του ενοικίου θα γίνει από τον προσεχή Νοέμβριο. Όμως κάποια στιγμή θα σταματήσει. Εν τω μεταξύ θα έχει επιφέρει αλλαγές στην Αγορά. Θα έχει προκαλέσει μια αύξηση που μετά δεν θα κατέβει. Αντιθέτως θα παγιωθεί. Θεωρούμε πως το συγκεκριμένο μέτρο της κυβέρνησης είναι στην λάθος κατεύθυνση. Μπορεί να ακούγεται ωραίο ότι ο ενοικιαστής θα κερδίσει ένα ενοίκιο, όμως θα ήταν προτιμότερο να ψάξουμε τρόπους ώστε να αυξηθεί το εισόδημα του μέσου πολίτη. Αφού δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε την Αγορά, θα μπορούσαν να θεσπιστούν καλύτεροι μισθοί ώστε να μπορούν να πληρώνουν πιο άνετα το ενοίκιο οι μισθωτές. Τώρα με το κύμα ακρίβειας που υπάρχει τα πράγματα είναι δύσκολα. Προσωπικά στο μέτρο βλέπω μια πολιτική χροιά και όχι κάτι που θα βοηθήσει ουσιαστικά».
Αντιδράσεις από την Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκη
Τις αντιδράσεις της στην επιστροφή του ενοικίου εξέφρασε και η Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκη.
Σε ανακοίνωσή της τονίζει πως «τα μέτρα είναι αποσπασματικά, έκτακτα και δεν υπάγονται σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική βασισμένη στις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού», αντίθετα σχολιάζει πως είναι υπέρ των επιτήδειων.
«Μετά την είσπραξη του ποσού τον Νοέμβριο, θα δούμε τον Δεκέμβριο κιόλας (ή και ακόμη νωρίτερα) μεγάλη αύξηση στις τιμές των ενοικίων, αφού οι εκμισθωτές, η μειοψηφία του πληθυσμού που επωφελείται από τη στεγαστική κρίση, θα σπεύσουν να... αυτορρυθμίσουν την αγορά για να πάρουν πάλι τη μερίδα του λέοντος, όπως συνέβη πρόσφατα, στην περίπτωση της αγοράς ακινήτων, με την έναρξη του προγράμματος "Σπίτι Μου 2"», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Και καταλήγει πως «Η μόνη στεγαστική πολιτική που μπορεί να έχει αποτέλεσμα είναι αυτή που έχει δύο πυλώνες:
-πρώτον, την ανάσχεση της αισχροκέρδειας, δηλαδή τον έλεγχο των ενοικίων, και
- δεύτερον, την αποεμπορευματοποίηση μεγάλου μέρους του στεγαστικού αποθέματος, δηλαδή την δημιουργία ισχυρού τομέα κοινωνικής κατοικίας, ενοικιαζόμενης σε τιμές χαμηλότερες από της αγοράς».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης:
«Η σημερινή εξαγγελία του πρωθυπουργού περί επιστροφής από το κράτος στους ενοικιαστές ενός (μηναίου) ενοικίου κάθε Νοέμβριο "για να δοθεί απάντηση στο πρόβλημα της στέγης" καταδεικνύει την προβληματική αντίληψη της κυβέρνησης για το στεγαστικό ζήτημα.
Εξίσου πενιχρό και εκτός κοινωνικής πραγματικότητας είναι το επίδομα ύψους 250 ευρώ σε ετήσια βάση, το οποίο εξήγγειλε ο πρωθυπουργός για χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία.
Για άλλη μια φορά, τα μέτρα είναι αποσπασματικά, έκτακτα και δεν υπάγονται σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική βασισμένη στις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού, αλλά σε επικοινωνιακές κινήσεις εντυπωσιασμού χωρίς περιεχόμενο.
Είναι κοροϊδία να παρουσιάζεται η επιστροφή ενός ενοικίου ως "στεγαστικό επίδομα" υπέρ των ενοικιαστ(ρι)ών, αφού σε μια αρρύθμιστη και ασύδοτη αγορά το μέτρο επιδοτεί και πάλι τους... επιτήδειους. Μετά την είσπραξη του ποσού τον Νοέμβριο, θα δούμε τον Δεκέμβριο κιόλας (ή και ακόμη νωρίτερα) μεγάλη αύξηση στις τιμές των ενοικίων, αφού οι εκμισθωτές, η μειοψηφία του πληθυσμού που επωφελείται από τη στεγαστική κρίση, θα σπεύσουν να... αυτορρυθμίσουν την αγορά για να πάρουν πάλι τη μερίδα του λέοντος, όπως συνέβη πρόσφατα, στην περίπτωση της αγοράς ακινήτων, με την έναρξη του προγράμματος "Σπίτι Μου 2".
Δεν υποτιμούμε την αξία του ενός μισθώματος ή/και των 250 ευρώ το χρόνο για τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών. Το υπερπλεόνασμα των 11,4 δισ., από το οποίο θα προκύψουν οι παροχές που εξαγγέλθηκαν σήμερα, είναι χρήματα που έχουν βγει από τον ιδρώτα μας και την υπερφορολόγησή μας, και πρέπει να επιστρέψουν στην κοινωνία. Αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν αποτελεί «στεγαστική» πολιτική. Ρίχνει λάδι στη φωτιά της κερδοσκοπίας, και κερδισμένοι βγαίνουν πάλι οι λίγοι, όσο η κυβέρνηση αρνείται να ελέγξει και να περιορίσει το ύψος των ενοικίων, καθώς και τις τιμές άλλων ανελαστικών αναγκών της κοινωνίας, όπως το ρεύμα, τα τρόφιμα και τα καύσιμα.
Η μόνη στεγαστική πολιτική που μπορεί να έχει αποτέλεσμα είναι αυτή που έχει δύο πυλώνες:
-πρώτον, την ανάσχεση της αισχροκέρδειας, δηλαδή τον έλεγχο των ενοικίων, και
- δεύτερον, την αποεμπορευματοποίηση μεγάλου μέρους του στεγαστικού αποθέματος, δηλαδή την δημιουργία ισχυρού τομέα κοινωνικής κατοικίας, ενοικιαζόμενης σε τιμές χαμηλότερες από της αγοράς.
Τα μοντέλα υπάρχουν, οι προτάσεις μας είναι στοιχειοθετημένες - αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση να μπουν οι ανάγκες των πολλών πάνω από τα κέρδη των λίγων.
Η στεγαστική πολιτική δεν είναι χαρτζιλίκι, δεν είναι μπάλωμα, δεν ασκείται όταν και αν υπάρχουν πλεονάσματα. Είναι πυλώνας ευημερίας και αξιοπρέπειας, και την δικαιούμαστε όλοι και όλες χωρίς προϋποθέσεις και ανταλλάγματα.
Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκη».
Ποιοι ωφελούνται από το νέο μέτρο
Ποιοι ωφελούνται από το νέο μέτρο:
-948.000 νοικοκυριά, δηλαδή περίπου 1.280.000 φορολογούμενοι, υπολογίζεται ότι θα είναι δικαιούχοι του μέτρου.
-Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 80% των ενοικιαστών στη χώρα.
-Το συνολικό ετήσιο κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό φτάνει τα 230 εκατ. ευρώ.
Τα εισοδηματικά κριτήρια είναι παρόμοια με τα κριτήρια για το «Σπίτι Μου ΙΙ»
Δηλαδή:
-Για τον άγαμο ανέρχονται σε 20.000 ευρώ το ετήσιο εισόδημα.
-Για τον έγγαμο στα 28.000 ευρώ με 4.000 ευρώ προσαυξημένο το ποσό για κάθε παιδί. Έτσι, για τετραμελή οικογένεια το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα διαμορφώνεται στα 36.000 ευρώ.
-Για μονογονεϊκή οικογένεια στα 31.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
