*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Μετά την μεγάλης κλίμακας αστυνομική επιχείρηση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με στόχο την εξάρθρωση δύο εγκληματικών οργανώσεων που εμπλέκονται σε λαθρεμπόριο καυσίμων και απάτες στα πρατήρια καυσίμων με σκόπιμα «πειραγμένες» αντλίες, άρχισαν να σφραγίζονται τα καταστήματα ορισμένων παραβατών.
Συγκεκριμένα για τη Θεσσαλονίκη οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για τρία πρατήρια στα οποία μπήκε λουκέτο, ενώ ξηλώθηκαν και τα λογότυπά τους.
Πρόκειται για βενζινάδικα με τις πειραγμένες αντλίες που γέμιζαν με αέρα και νοθευμένα καύσιμα τα οχήματα ανυποψίαστων πελατών. Παράλληλα δεύτερη ομάδα διέθετε τα κλεμμένα καύσιμα στο λαθρεμπόριο.
«Στη πόλη μας γνωρίζουμε για ένα πρατήριο στα Ανατολικά και δύο στα Δυτικά. Εμείς περιμένουμε τις επίσημες ανακοινώσεις στο σύνολό τους. Το ερωτηματικό είναι ότι η ενώ υπάρχει ενημέρωση πως 220 πρατήρια έκλεβαν καύσιμα, σφραγίστηκαν 10. Θα περιμένουμε να δούμε γιατί δεν κλείσανε και τα άλλα. Ο νόμος είναι σαφής και λέει για σφράγισμα καταστήματος για 2 έτη. Θεωρούμε πως και για την προστασία των καταναλωτών, πρέπει να ανακοινωθούν ποια είναι αυτά τα πρατήρια. Πρέπει ο κόσμος να είναι ενήμερος», αναφέρει στο TyposThes ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Καυσίμων και πρόεδρος της Ένωσης Βενζινοπωλών Θεσσαλονίκης κ. Θέμης Κιουρτζής.
Αξίζει να σημειωθεί πως ενδεικτικά στα πρατήριο που σφραγίστηκαν ήδη έχουν τοποθετηθεί η απόφαση της Αρχής Δημοσίων Εσόδων, αλλά και σχετικές ταινίες για να καταλαβαίνει ο κόσμος ότι δεν λειτουργούν.
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Κιουρτζής υπογραμμίζει και την ατομική ευθύνη των καταναλωτών: «Θα πρέπει να υποψιάζονται αν οι τιμές των καυσίμων είναι πολύ φθηνές… δεν γίνεται με 1.5 ευρώ να πάρεις δύο πίσω».
Πάντως χθες η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΑΣ, Κωνσταντία Δημογλίδου διευκρίνησε πως μόνο με εισαγγελική εντολή μπορούν να ανακοινωθούν τα 251 πρατήρια με τις «πειραγμένες» αντλίες και τα νοθευμένα καύσιμα.
61 συλλήψεις - Πώς δρούσε το κύκλωμα
Για την υπόθεση έχουν συλληφθεί μέχρι στιγμής 61 άτομα, ανάμεσα στα οποία ήταν και οι υπεύθυνοι των δύο εταιρειών, οι οποίοι διακινούσαν το παράνομο λογισμικό με το οποίο τα μέλη του κυκλώματος πείραζαν τις αντλίες στα πρατήρια καυσίμων.
Σύμφωνα με την διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος έγινε «η ταυτόχρονη αστυνομική επιχείρηση, κατά την οποία διενεργήθηκαν έρευνες σε 2 γραφεία επιχειρήσεων καθώς και σε 44 εμπλεκόμενα πρατήρια υγρών καυσίμων και 7 οικίες”.
Συνολικά, κατά την επιχείρηση εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν 61 άτομα, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται και τα αρχηγικά μέλη των δύο εγκληματικών οργανώσεων, ενώ στη δικογραφία που σχηματίσθηκε περιλαμβάνονται ακόμη 35 άτομα.
Οι παραπάνω κατηγορούνται για - κατά περίπτωση - συγκρότηση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, απάτη, παράβαση νόμων και αποφάσεων που αφορούν την αλλοίωση μετρητών καυσίμων και λογισμικού, την έκδοση αποδείξεων, τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τη φορολογία, τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη νομοθεσία περί όπλων.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την υποδιεύθυνση Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων, υπό το συντονισμό του Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), καθώς και με τη συνδρομή του Σ.Δ.Ο.Ε. και της δεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών.
Mετά από πολύμηνη έρευνα, προέκυψε ότι δύο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην τεχνική υποστήριξη πρατηρίων υγρών καυσίμων, διέθεταν σε αυτά παράνομο λογισμικό, με το οποίο μειώνονταν οι ποσότητες καυσίμων που παραδίνονταν στους καταναλωτές, οι οποίοι όμως χρεώνονταν κανονικά την πλήρη ποσότητα.
Πιο αναλυτικά, η δράση της πρώτης εγκληματικής οργάνωσης, που απαριθμεί 57 μέλη εκ των οποίων τα 37 συνελήφθησαν, καταδείχθηκε μετά από αξιοποίηση στοιχείων που προέκυψαν στο πλαίσιο εφαρμογής εξειδικευμένων τεχνικών, ειδικών ανακριτικών μεθόδων και ανάλυσης δεδομένων που αντλήθηκαν με τη συνδρομή της Α.Α.Δ.Ε.
Tουλάχιστον από τον Σεπτέμβριο του 2020, μέλη εταιρείας, που δραστηριοποιείται στον τομέα της τεχνικής υποστήριξης πρατηρίων υγρών καυσίμων, συγκρότησαν εγκληματική οργάνωση, εντάσσοντας σταδιακά σε αυτή τα υπόλοιπα μέλη - πρατηριούχους και προχωρούσαν στην αλλοίωση των συστημάτων μέτρησης καυσίμων (αντλιών) και του λογισμικού του συστήματος εισροών - εκροών.
Με αυτό τον τρόπο εξαπατούσαν τους καταναλωτές με ελλειμματικές παραδόσεις καυσίμων και αποκόμιζαν τεράστια οικονομικά οφέλη από την περαιτέρω πώληση των καυσίμων που εξοικονομούνταν.
Για να πετύχουν τον σκοπό τους, το ηγετικό μέλος μαζί με άλλα μέλη της οργάνωσης, διέθετε έναντι αμοιβής στα πρατήρια καυσίμων ένα παράνομο εξειδικευμένο πρόγραμμα. Αυτό επικοινωνούσε με τις αντλίες των πρατηρίων και παρέκαμπτε το νόμιμο σύστημα εισροών – εκροών. Παράλληλα επέτρεπε τη διενέργεια παραδόσεων καυσίμων χωρίς την έκδοση φορολογικών δελτίων εσόδων.
Το εν λόγω «έξυπνο πρόγραμμα», αφενός ήταν εγκατεστημένο στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές των πρατηρίων με ειδικές δικλείδες ασφαλείας ώστε να μην εντοπίζεται από τις ελεγκτικές Αρχές, αφετέρου έδινε τη δυνατότητα στους πρατηριούχους να ορίζουν το ποσοστό καυσίμου που θα παρακρατούσε η κάθε αντλία (συνήθως 10 έως 30%).
Περαιτέρω, το πρόγραμμα έδινε τη δυνατότητα εξαγωγής του παράνομου πλεονάσματος χωρίς να εκδίδεται απόδειξη και χωρίς να καταγράφονται στο σύστημα εισροών - εκροών, ενώ ένα διαφορετικό πρόγραμμα αποθήκευε τα στοιχεία των αποδείξεων που δεν εκδίδονταν, ώστε ο πρατηριούχος, σε περίπτωση που χρειαζόταν, να έχει τη δυνατότητα εκ των υστέρων εκτύπωσης.
Η τεχνική υποστήριξη πραγματοποιούνταν από 8 συλληφθέντα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης, οι οποίοι ήταν υπάλληλοι και τεχνικοί της εταιρείας, ενώ μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και προγραμματιστής - ιδιοκτήτης εταιρείας, που είχε δημιουργήσει το πρόγραμμα εισροών - εκροών και το «έξυπνο πρόγραμμα» παραβίασης του φορολογικού μηχανισμού, ώστε να μην εκδίδονται αποδείξεις.
Από την οικονομική έρευνα που διενεργήθηκε προέκυψε ότι η νομιμοποίηση των εσόδων τους πραγματοποιούνταν μέσω μέλους της οργάνωσης, το οποίο είχαν καταστήσει ως «μπροστινό» σε πρατήριο υγρών καυσίμων, ιδιοκτησίας τους.
Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι είναι είτε πρατηριούχοι που είχαν εγκαταστήσει το παράνομο πρόγραμμα είτε προσωρινά υπεύθυνοι που κατελήφθησαν να εργάζονται ενώ το πρόγραμμα δούλευε.
Αναφορικά με τη δράση της δεύτερης εγκληματικής οργάνωσης, προέκυψε ότι το συλληφθέν αρχηγικό μέλος της, μέσω εταιρείας, που ομοίως δραστηριοποιείται στην τεχνική υποστήριξη πρατηρίων υγρών καυσίμων, είχε προβεί στη δημιουργία εξειδικευμένου λογισμικού το οποίο εγκαθιστούσε μέσω USB Stick, ώστε οι πρατηριούχοι να παρεμβαίνουν στις αντλίες και να ορίζουν το ποσοστό αλλοίωσης της ποσότητας καυσίμων που παρέδιδε κάθε αντλία.
Η εν λόγω εγκληματική οργάνωση, τα μέλη της οποίας ανέρχονται σε 39, από τα οποία τα 24 συνελήφθησαν, φέρεται να δραστηριοποιείται στον τομέα αυτό, τουλάχιστον από το 2022.
Το αρχηγικό μέλος αναλάμβανε προσωπικά την εγκατάσταση και την υποστήριξη του παράνομου λογισμικού στους πελάτες, ενώ παράλληλα προσέφερε τη δυνατότητα να το απενεργοποιούν από απόσταση επαναφέροντας την ομαλή λειτουργία των αντλιών, δυσχεραίνοντας έτσι το ελεγκτικό έργο των Αρχών.
Έξι μέλη διαδραμάτιζαν καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία της οργάνωσης, καθώς διέθεταν εξειδικευμένες γνώσεις για τη βελτίωση του προγράμματος και την επίλυση προβλημάτων που ανέκυπταν, ενώ μέλος-συνεργάτης του ηγετικού, αποτελούσε τον εισπράκτορα από 105 πρατηριούχους, με πληρωμές σε μετρητά.
Και στις δύο περιπτώσεις των εγκληματικών οργανώσεων, η χρήση του επίμαχου λογισμικού που επεμβαίνει στις αντλίες, παρέχει τη δυνατότητα διακίνησης λαθραίων ή ακόμα και νοθευμένων καυσίμων, τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν σε κρυφές δεξαμενές των πρατηρίων.
Η πληρωμή του εγκαταστάτη του προγράμματος γινόταν κάθε μήνα σε μετρητά, τα οποία αποτελούσαν ποσοστό από το ποσοστό που έκλεβε το πρατήριο από τους καταναλωτές. Μάλιστα, σε περίπτωση μη πληρωμής, ο εγκαταστάτης είχε τη δυνατότητα να διακόψει τη λειτουργία του παράνομου λογισμικού μέχρι να πληρωθεί.
Συνολικά από τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
- 100 κεντρικές μονάδες Η/Υ
- 8 πολυτελή αυτοκίνητα και 1 βαν
- πλήθος σημειώσεων, κινητών τηλεφώνων και usb stick, καθώς και
- €520.000.
Aπό τα παραπάνω πρατήρια, στα 34 εντοπίστηκε το παράνομο πρόγραμμα να λειτουργεί, και σε 10 εξ αυτών, μέχρι στιγμής έχει αφαιρεθεί η άδεια λειτουργίας τους για 2 έτη από αρμόδια κλιμάκια της Α.Α.Δ.Ε. και του Σ.Δ.Ο.Ε..
Εκτιμάται πως η συνολική οικονομική ζημία που υπέστησαν οι καταναλωτές από τη δράση των δύο εγκληματικών οργανώσεων, ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια ευρώ.
Τα κατασχεθέντα χρήματα κατατέθηκαν στο ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ενώ τα κατασχεθέντα ψηφιακά πειστήρια απεστάλησαν για περαιτέρω ανάλυση στη διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, η συμβολή της οποίας στη διερεύνηση και εξιχνίαση της υπόθεσης ήταν καταλυτική.
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα.