Γράφει ο Παναγιώτης Σκουρής*
Στο σημερινό άρθρο ήταν μάλλον αναμενόμενο, ότι θα ασχοληθούμε με το αποτέλεσμα των εκλογών στις Η.Π.Α. Όποιο και αν ήταν αυτό.
Για το γράφοντα και για να σας προλάβω, το αποτέλεσμα αυτό είναι δυσάρεστο, αν και αναμενόμενο. Για πολλούς λόγους.
Ο πρώτος από αυτούς είναι, ότι ο επικρατήσας, άσχετα με τις απόψεις που προβάλει, είναι ένα είδος πολιτευόμενου που απομακρύνεται από την ίδια την έννοια της πολιτικής.
Η πολιτική και οι πολιτικοί με όλα τους τα αρνητικά, έχουν ταυτότητα και χαρακτήρα προφανείς, καθώς και σαφή ιδεολογικό προσανατολισμό. Άρα, ξέρεις, τί έχεις απέναντί σου και ανάλογα τοποθετείσαι.
Ο νικητής των εκλογών είναι πιο πολύ στη σφαίρα του λεγόμενου απολιτίκ (έχουμε μιλήσει για τον κίνδυνο αυτής της έννοιας) και αυτό τον οδηγεί κατά μείζονα λόγο στην κυριαρχία.
Μην ξεχνάμε όμως, ότι στην πρόσφατη ιστορία, η πλήρης απαξίωση της πολιτικής οδήγησε στο φασισμό και το ναζισμό.
Το ότι απαξιώνεται βέβαια η πολιτική (και οι πολιτικοί) είναι κάτι, για το οποίο πρωτίστως η ίδια ευθύνεται.
Δεύτερος λόγος είναι η (όποια) ιδεολογία το συνοδεύει και η ρητορική που αναπτύσσει. Μισαλλοδοξία, προστυχιά, ρατσισμός και πολύ κιτς. Και φαίνεται, ότι όλα αυτά πουλάνε. Τις περισσότερες φορές άλλωστε προσφέρονται για εύκολη και απροβλημάτιστη κατάποση και είναι εξόχως εύπεπτα.
Για να ενισχύσω πάντως τα ανωτέρω, σας προκαλώ, να δείτε, ποιοι είναι αυτοί που πανηγυρίζουν λόγω ιδεολογικής ταυτότητας ή συγγένειας με το νικητή στη χώρα μας. Δε χρειάζεται, να κάνετε τίποτα παραπάνω.
Το χειρότερο στην προκειμένη περίπτωση, είναι το ότι ο εν λόγω μόνο τυχαία περίπτωση δεν είναι. Πρόκειται για έναν εξαιρετικά επιτυχημένο επιχειρηματία (αμφιλεγόμενο βέβαια). Ωστόσο, εν προκειμένω ουδόλως έχουμε, να κάνουμε με την περίπτωση του επιτυχούς τεχνοκράτη, ο οποίος κάνει στροφή στην πολιτική. Κανένα σχετικό στοιχείο δεν έχει ρίξει στην αρένα της πολιτικής. Μόνο ακραία ρητορική.
Η μεγαλύτερη ευθύνη ωστόσο βρίσκεται κατά τη δική μου γνώμη στην αδυναμία που τελικά επέδειξε η αντιπρόταση. Δεν τα κατάφερε, να πείσει και αυτό είναι κάτι που τελευταία συμβαίνει σε πολλούς από εκείνους που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους φαινόμενα. Αυτό πρέπει και να μας ανησυχήσει και να μας κινητοποιήσει.
Ο κόσμος γύρω μας είναι αρκετά έως πολύ θυμωμένος. Και ως εκ τούτου, εκείνος, ο οποίος θα δείξει κατανόηση για το θυμό αυτό, θα το χαϊδέψει άκριτα και θα υιοθετήσει ρητορική εξαλλοσύνης, λειτουργεί ως βαλβίδα εκτόνωσης και αντίδρασης. Αρέσει στους απογοητευμένους ένα ακραίο πρόσωπο, το οποίο καταγγέλλει και κατηγορεί ανεξέλεγκτα. Σε αυτό το πλαίσιο, όμως κανείς δεν προβληματίζεται, ότι δεν προσφέρει λύσεις. Απλά δείχνει εν είδει καταδότη τους φταίχτες, τις περισσότερες φορές χωρίς να υφίσταται η παραμικρή έστω ένδειξη, ότι αυτό είναι και η πραγματικότητα.
Λόγω όλων των προαναφερθέντων ζούμε, και αυτό το έχουμε ξαναπεί από εδώ, σε μία εποχή, όπου ευδοκιμούν οι λεγόμενοι παλιάτσοι. Ένα είδος πολιτικού όντος, το οποίο δεν κάνει την παραμικρή επεξεργασία αυτών που έχει, να πει και πετάει διάφορα μαργαριτάρια επί παντός επιστητού με στόχο μόνο το show. Να πέσουν πάνω μου τα φώτα και να ασχοληθούν όλοι μαζί μου. Ακόμα και αν γίνομαι γελοίος. Τους αρέσει άλλωστε αυτό.
Υπάρχουν τέτοιοι παντού και στη χώρα μας φυσικά και σε όλους τους χώρους.
Αντί λοιπόν να προκαλεί αγανάκτηση η στάση αυτή που εκφράζεται στο πολιτικό πεδίο, φέρνει συμπάθεια και αποδοχή. Γιατί άραγε;
Για πολλούς λόγους. Γιατί η πολιτική και οι πολιτικοί έχουν αποτύχει, γιατί το επίπεδο γίνεται ολοένα και χαμηλότερο, γιατί όλα πρέπει, να γίνονται γρήγορα και ούτως ή άλλως ξεχνιούνται, γιατί η παιδεία δεν είναι σε πρώτη ζήτηση και τα λοιπά και τα λοιπά.
Παρόμοια φαινόμενα, τα οποία αλληλοϋποστηρίζονται άλλωστε, έχουν αρχίσει να επικρατούν σε όλον τον κόσμο. Είχαμε και στην Ευρώπη παρόμοια φαινόμενα στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις και έπεται σίγουρα συνέχεια. Η ακραία ρητορική επιστρέφει και, το κυριότερο, δεν ακολουθείται από κανενός είδους ντροπή. Άσε που η ανεκτικότητα απέναντί της είναι εξαιρετικά αυξημένη. Ο μέσος συμπολίτης δεν εξανίσταται, όταν τα ακούει όλα αυτά. Αντίθετα, προβληματίζεται, μήπως οι εκφραστές της είναι και καλύτεροι ή προτιμότεροι.
Για όλους τους λόγους που προαναφέραμε.
Ίσως οι λεγόμενοι μετριοπαθείς και αξιοπρεπείς πρέπει σιγά σιγά να βγουν από το περιθώριο και να ξεχάσουν τη διακριτικότητα. Να καταδείξουν την ανυπαρξία επιχειρημάτων και την ανυποστασία ιδεολογίας.
Και πάνω από όλα να φτιάξουμε επιτέλους την παιδεία μας. Με σωστές βάσεις, οι παλιάτσοι απλά δε θα έχουν καμία θέση στο σύγχρονο γίγνεσθαι και θα αντιμετωπίζονται απλά ως τέτοιοι. Αλλιώς θα ακούμε κάποιον, να ισχυρίζεται, ότι μερίδα συμπολιτών μας τρέφεται από τα κατοικίδιά της και απλά θα γυρνάμε από την άλλη πλευρά.
Κάθε φορά που θα ακούμε τέτοιες ανοησίες.
*Ο Παναγιώτης Σκουρής είναι δικηγόρος, διδάκτωρ νομικής του πανεπιστημίου Regensburg και συνιδρυτής του δικηγορικού γραφείου AnP Legal Praxis (www.anplegal.gr).
