Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ | ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"
Σε ένα ιστορικό τοπόσημο θα μετατραπεί η πλατεία Ελευθερίας με το έργο ανάπλασης και δημιουργίας Πάρκου Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος να βρίσκεται στην εκκίνηση, μετά και την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου στο πλαίσιο του δημόσιου ανοιχτού διαγωνισμού που είχε προκηρυχθεί από το δήμο Θεσσαλονίκης.
Μετά την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου από το Πράσινο Ταμείο, η νέα διοίκηση του δήμου «έτρεξε» άμεσα τις απαραίτητες διαδικασίες.
«Σε λιγότερο από 6 μήνες έχουμε ανάδοχο στην πλατεία Ελευθερίας! Το παλέψαμε, το τρέξαμε, τα καταφέραμε!», όπως έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας κ. Πρόδρομος Νικηφορίδης. Ο ίδιος, μιλώντας στο «ΤyposThes», ανέφερε ότι επικαιροποιήθηκαν τα τεύχη δημοπράτησης, καθώς στο μεσοδιάστημα από τότε που είχε γίνει ο σχετικός διαγωνισμός, σημειώθηκαν σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των υλικών. Έτσι, το κόστος του έργου έχει αυξηθεί πάνω από 50%, όπως επισημαίνει. «Αν είχε κατασκευαστεί στην ώρα του θα είχαμε ένα μεγάλο κέρδος, όμως δυστυχώς δεν κατασκευάστηκε. Και τώρα που πάμε να το κάνουμε εμείς έχουν ακριβύνει όλα τα υλικά», αναφέρει.
Η εκτίμηση είναι ότι τα έργα στην πολύπαθη πλατεία, θα αρχίσουν μετά το καλοκαίρι, στις αρχές του Φθινοπώρου Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο, καθώς μεσολαβεί και ο Αύγουστος που πάει τα πράγματα λίγο πίσω. Η ολοκλήρωση των εργασιών, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει
Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου, ορίζεται σε 18 μήνες από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης
«Επιτέλους θα αποκτήσουμε ένα Πάρκο Μνήμης, το οποίο το οφείλουμε στην πόλη», επισημαίνει ο κ. Νικηφορίδης. Με αφορμή την έναρξη της διαδικασίας δημοπράτησης του πρώτου, μεγάλου και εμβληματικού έργου της Διοίκησής του, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης είχε επισημάνει ότι «σηματοδοτεί το τέλος μιας πολυετούς δοκιμασίας των Ελλήνων Εβραίων συμπολιτών μας και εκπληρώνει μια από τις βασικές προεκλογικές μας δεσμεύσεις, την άρση των όποιων εμποδίων για την απόδοση σεβασμού στη μνήμη των χιλιάδων θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας».
Την Τετάρτη επικυρώθηκε κατά πλειοψηφία (η παράταξη Ζέρβα και η παράταξη Πέγκα ψήφισαν λευκό) στη συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής το πρακτικό αξιολόγησης των προσφορών που υποβλήθηκαν στον ανοιχτό διαγωνισμό και ακολουθεί η υπερψήφιση από το Δημοτικό Συμβούλιο, ώστε να πάρει το δρόμο προς την οριστικοποίηση του αναδόχου.
Συνολικά υποβλήθηκαν τέσσερις προσφορές. Μειοδότης αναδείχθηκε η εταιρεία που προσέφερε έκπτωση περίπου 25%. Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός για τη βιοκλιματική αναβάθμιση της πλατείας Ελευθερίας ήταν προϋπολογισμού 6.854.838,71 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τις θέσεις στάθμευσης που θα χαθούν αφού σήμερα η Πλατεία Ελευθερίας λειτουργεί ως υπαίθριο πάρκινγκ, υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι η ΟΛΘ ΑΕ θα δημιουργήσει και θα διαθέσει σταδιακά 234 νέες θέσεις στάθμευσης, στο παρκινγκ του που βρίσκεται εγγύτερα στην πόλη (χώρος στάθμευσης Πύλης 6 (Ρ2) με είσοδο από την οδό Κουντουριώτου), πολύ κοντά στην πλατεία ελευθερίας.
Τι περιλαμβάνει η ανάπλαση
Η ανάπλαση θα προχωρήσει σύμφωνα με τη μελέτη που έχει κερδίσει το πρώτο βραβείο στο σχετικό διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που είχε προκηρυχθεί το 2012.
Η πρόταση των μελετητών «Θεμιστοκλή Χατζηγιαννόπουλου, Κωνσταντίνου Χαραλαμπίδη, Δημητρίου Μακρή & Παναγιώτας Κούλαλη», η οποία κατέκτησε το 1ο Βραβείο, θέλει να δηµιουργήσει ένα momentum, µέσα στο οποίο η πόλη να ανακαταλάβει την τώρα ακατάληπτη πλατεία της.
Η ανακατάληψη θα γίνει µε δυο αλληλοσυµπληρούµενες και φαινοµενικά αντίπαλες προσεγγίσεις: Τη διαµόρφωση µιας φιλικής αστικής καθηµερινότητας και τη µνηµειοποίηση χωρίς µνηµειακότητα.
1) Το πράσινο είναι , σε όγκο και µορφή, το κυρίαρχο σηµάδι της πλατείας. Συµβάλλει συµβολικά στην πρόθεση για µια πράσινη πόλη. Είναι ένα πράσινο που: Προστατεύει από τον ήλιο και τον βοριά και υποδέχεται τη θερινή µπουκαδούρα, φροντίζοντας για ένα φιλικό µικροκλίµα. Δεν είναι ούτε τυπικό αστικό πράσινο ούτε µικρογραφία κήπου. Σηµαδεύει µε εντυπωτικό εικαστικό τρόπο στη συλλογική αντίληψη τη νέα πλατεία.
2) Η οπτική κατάληψη όλου του χώρου και η επισήµανση του παλιού τείχους,
δηλαδή της παλιάς ακτογραµµής, κάνουν αντιληπτικά ενεργό το ιστορικά συνεχές
µεταίχµιο µεταξύ ξηράς και θάλασσας, µε την αξιοποίηση του σηµερινού και την
υπενθύµιση του παλιού ορίου.
Με τον κατάλληλο φωτισµό, που προσφέρουν οι ειδικοί προβολείς δέσµης µε ενσωµατωµένο γωνιόµετρο για ακριβή στόχευση και απαραίτητα εξαρτήµατα φακών, φίλτρων, περσίδων κλπ, το τείχος «αποκαλύπτεται» σε όλη τη λεπτοµέρειά του στους χρήστες της πλατείας και σε όσους ενδιαφέρονται ειδικότερα ενώ για τα παιδιά και τους νέους µπορεί να αποτελέσει ένα εκπαιδευτικό «παιχνίδι».
3) Η εγκλωβισµένη στην αφάνεια ιστορικότητα αναδεικνύεται υπαινικτικά µε την εικαστική και ταυτόχρονα χρηστική επισήµανση:
- της πολεοδοµικής ιστορίας («κατάκλιση» περιµετρικών όψεων στο δάπεδο, επισήµανση µε φωτιστικά των παλιών δρόµων και οικοδοµικών τετραγώνων).
- των ιστορικών γεγονότων που βιώθηκαν εκεί (µνηµείο ολοκαυτώματος, ηλιακό «ρολόι» µε κοσµική υπόµνηση της ηµέρας και της ώρας του κάθε γεγονότος).
Ειδικά για το ηλιακό «ρολόι» αναφέρονται τα εξής: Ο χώρος της Πλατείας Ελευθερίας έχει φιλοξενήσει πλήθος σηµαντικότατων ιστορικών γεγονότων. Η ανάδειξη, έστω και υπενθύµιση, αυτών των γεγονότων που υπερβαίνουν το στενό τοπικό ενδιαφέρον υλοποιείται µε ένα χειρισµό «µεγαλύτερο» από ένα µνηµείο ή µια επιγραφή. Η κοσµικής διάστασης υπόµνησή τους πραγµατοποιείται µέσω µιας στήλης που λειτουργεί ως «επιλεκτικό ηλιακό ρολόι» επιτρέποντας στις ακτίνες του ηλίου να στοχεύουν αποκλειστικά και µε απόλυτη ακρίβεια (µέρας και ώρας) σηµεία (µνηµεία των ιστορικών γεγονότων) που επισηµαίνονται στο δάπεδο της πλατείας. Ταυτόχρονα αυτή η εγκατάσταση είναι µια δηµόσια υπαίθρια οθόνη (φωτεινός πίνακας τεχνολογίας led - info board) που διαρκώς παρέχει πληροφορίες για τα τρέχοντα γεγονότα της πόλης. Με αυτόν τον τρόπο η εγκατάσταση «παραµένει» ένα πιστό εργαλείο επισήµανσης της ιστορίας σε χρόνο παρελθόντα, παρόντα και µέλλοντα.
Το Μνημείο προς τιμή των 50.000 Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης που μαρτύρησαν στα Ναζιστικά στρατόπεδα του θανάτου που βρίσκεται στην Πλατεία Ελευθερίας από το 2006, αναμένεται να αναδειχθεί μέσω ειδικής φωτιστικής εγκατάστασης.
4) Μια πλατεία που, µαζί όµως µε τα παραπάνω, παραµένει µια κανονική αστική πλατεία, σε µια γειτονιά εµπορική και περιοχή αναψυχής, µια πλατεία που συµπεριφέρεται «φυσιολογικά» στους τόσο διαφορετικούς χρήστες της: - χωρίς να τους επιβάλλει εγκεφαλικά σχήµατα αρχιτεκτονικού µεγαλοϊδεατισµού, επιτρέποντας τους, όταν κάθονται στην προστασία της, να ξεχνούν, αν θέλουν, την ιστορία και την αρχιτεκτονική.
