Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ | ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"
Τους σοβαρούς κινδύνους που προκαλούν στα μάτια μας τα ακατάλληλα γυαλιά, οι αποκαλούμενες «μαϊμούδες», υπογραμμίζουν οι οπτομέτρες και οπτικοί, οι οποίοι έπειτα από τέσσερα χρόνια «τρέχουν» και πάλι καμπάνια ενημέρωσης των καταναλωτών με τίτλο «Προστατέψτε τα μάτια σας». Βίντεο στα social media, η μόδα και τιμές που μπορεί να ξεκινούν και από τα 10-20 ευρώ, δελεάζουν συχνά τους καταναλωτές, οι οποίοι οφείλουν όμως να είναι απολύτως ενημερωμένοι για τους κινδύνους που κρύβει η αγορά κακής ποιότητας γυαλιών για την υγεία των ματιών τους, ακόμα και του δέρματός τους, εξαιτίας της χρήσης ευτελών υλικών.
Για εντελώς ακατάλληλα γυαλιά που δεν παρέχουν καμία προστασία και είναι στην ουσία μια χρωματιστή ζελατίνη, κάνει λόγο μιλώντας στον «Τύπο Θεσσαλονίκης» η κ. Αλεξάνδρα Αποστολίδου πρόεδρος του Συλλόγου Οπτικών Οπτομετρών Βορείου Ελλάδος (Σ.Ο.Ο.Β.Ε.), που μαζί με την Ομοσπονδία οργανώνουν ξανά σειρά ενεργειών για την σωστή προστασία των ματιών και τους κινδύνους των απομιμήσεων. Μπορούν να προκαλέσουν από ερεθισμένα μάτια, δακρύρροια, κοπιωπία και ζάλη, μέχρι πιο σοβαρές παθήσεις του ματιού και ανεπανόρθωτες βλάβες.
Η καμπάνια δεν αφορά ωστόσο μόνο τα γυαλιά ηλίου, αλλά και τα έτοιμα γυαλιά όρασης για διάβασμα και τους φακούς επαφής.
«Αυτό που εισπράττουμε ως οπτικοί, είναι πάρα πολύ μεγάλα προβλήματα. Πρέπει οι καταναλωτές να απευθύνονται στους επαγγελματίες», τονίζει η κ. Αποστολίδου, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι πλέον συναντάμε σε πολύ νεότερες ηλικίες εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ενώ έχουν αυξηθεί και οι περιπτώσεις καταρράκτη.
Οποιοσδήποτε μπορεί να πουλήσει γυαλιά ηλίου
Ο λόγος που βλέπουμε να πωλούνται γυαλιά ηλίου παντού είναι γιατί εδώ και χρόνια η πολιτεία επιτρέπει σε οποιονδήποτε να ανοίξει ένα κατάστημα που να τα πουλάει, όπως αναφέρει η κ. Αποστολίδου, σημειώνοντας ότι ως Ομοσπονδία διεκδικούν να πωλούνται αποκλειστικά μέσα στα οπτικά καταστήματα, καθώς μόνο οι οπτικοί – οπτομέτρες έχουν τη γνώση να προτείνουν τον κατάλληλο φακό για κάθε περίπτωση και να ελέγξουν την απορροφητικότητα κλπ.
Μαϊμούδες, απομιμήσεις δηλαδή γνωστών επώνυμων εταιριών πωλούνται στο διαδίκτυο και όχι μόνο. Αλλά σύμφωνα με τους οπτικούς τα περισσότερα σάιτ πουλούν γυαλιά που είναι εντελώς ακατάλληλα και δεν παρέχουν την απαραίτητη προστασία.
Με ποια κριτήρια διαλέγουμε γυαλιά
Τα κριτήρια για την αγορά ποιοτικών γυαλιών είναι σύμφωνα με την κ. Αποστολίδου να αισθάνεται ο καταναλωτής άνετα και να μην επηρεάζεται αρνητικά η όρασή του. Γυαλιά που βλέπουμε να πωλούνται σε πολυκαταστήματα ρούχων, σε παιχνιδάδικα ακόμη και σε βενζινάδικα μπορεί να μπαίνει κανείς στον πειρασμό να τα αγοράσει γιατί κοστίζουν μόλις 10-20 ευρώ, όμως καταλαβαίνει κάποιος ότι δεν είναι καλά όταν τα φορέσει και δει ότι του προκαλούν κοπιωπία, ζάλη, διάσπαση προσοχής και πολλά άλλα.
Κάποιοι πηγαίνουν στα καταστήματα οπτικών για να τα ελέγχουν και αποφασίζουν να αλλάξουν το γυαλί. Όμως κάποιες φορές είναι και ο σκελετός από ευτελή υλικά.
Μάλιστα η κ. Αποστολίδου χτυπά το «καμπανάκι» καλώντας τους καταναλωτές να μείνουν μακριά από φτηνά γυαλιά των 10 και 20 ευρώ με μεταλλικό σκελετό.
«Τα έχουμε στείλει στο χημείο και είναι όλα από νικέλιο, δεν είναι καν μέταλλο, όλα αυτά προκαλούν καρκίνο στο δέρμα. Και το πλαστικό έχει θέμα αλλά ειδικά το μεταλλικό δεν είναι να το αγοράζει κανείς, αμέσως θα έχει θέμα στο δέρμα», λέει χαρακτηριστικά.
«Αν φοράμε έξι μήνες ένα ψεύτικο γυαλί, η βλάβη είναι συσσωρευτική. Έχει γίνει ήδη. Δεν μπορεί να υπάρχει επιστροφή», σημειώνει αναφέροντας την εκφύλιση ωχράς κηλίδας ως το μεγαλύτερο πρόβλημα. «Πριν πολλά χρόνια ήταν πάθηση της τρίτης ηλικίας αλλά δυστυχώς τα τελευταία χρόνια το συναντάμε σε πολύ νεότερες ηλικίες», τονίζει.
Το γυαλί το φοράμε γιατί σταματάει την υπεριώδη ακτινοβολία στο κρύσταλλο και δεν μπαίνει στο μάτι. Όταν το γυαλί δεν έχει το κατάλληλο υλικό, την κατάλληλη καμπύλη, δεν μπορεί να προστατέψει. Είναι σαν να πήραμε ένα πλαστικό και το βάψαμε για να κόβει λίγο την ηλιοφάνεια. Και αυτό είναι χειρότερο από το να μη φοράμε καθόλου γυαλιά καθώς όταν δε φοράμε, τότε τουλάχιστον αυτόματα το μάτι κλείνει και κάπως περιορίζεται η είσοδος της υπεριώδους ακτινοβολίας. Ενώ με το σκούρο γυαλί η κόρη μένει ανοιχτή και δημιουργεί προβλήματα, όπως εξηγεί.
Τι γίνεται με τα έτοιμα γυαλιά πρεσβυωπίας
Αντίθετα με τα ηλίου, για τα έτοιμα πρεσβυωπικά υπάρχει νομοθεσία, όμως παρόλα αυτά και παρά τις επανειλημμένες ενέργειές του κλάδου προς το υπουργείο υγείας, πωλούνται από διάφορα καταστήματα, από λαϊκές, μέχρι καταστήματα καλλυντικών και φαρμακεία.
Ειδικότερα, τα τυποποιημένα γυαλιά που χρησιμοποιεί ο κόσμος για το διάβασμα και τα οποία πωλούνται σχεδόν παντού, αν τα επιλέξει κανείς μπορεί φορώντας τα εκείνη την στιγμή να νιώθει ότι βλέπει πιο καθαρά και να τα αγοράζει «αλλά από κει και μετά δημιουργούνται χιλιάδες προβλήματα, το ζούμε καθημερινά», λέει η κ. Αποστολίδου.
Οι οπτικοί μπορούν να ελέγξουν αν οι βαθμοί που αναγράφονται πάνω σε αυτά τα γυαλιά αντιστοιχούν στους πραγματικούς κάτι που δεν μπορεί να γίνει σε άλλα καταστήματα, ούτε και από τα φαρμακεία, τα οποία μπορεί ο καταναλωτής να νιώθει ότι μπορεί να τα εμπιστευθεί περισσότερο. Όμως όπως λέει η κ. Αποστολίδου, μόνο οι οπτικοί είναι ειδικοί επί του θέματος.
Αυτά τα γυαλιά διατίθενται βέβαια και σε οπτικά καταστήματα αλλά όπως εξηγεί η ίδια, τα δίνουν σαν δώρο μαζί με κάποιο σωστό ζευγάρι γυαλιά και εξηγώντας παράλληλα με έμφαση στον καταναλωτή ότι θα τα έχει μόνο για έκτακτη ανάγκη, πχ ως δεύτερο ζευγάρι στο αυτοκίνητο και ότι δεν πρέπει να τα φοράει για πολύ. «Είναι απαγορευτικά να τα φοράει κάποιος για διάβασμα ή για να δουλέψει και κυρίως μπροστά σε υπολογιστή. Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα και θα έχουν θέμα», προειδοποιεί. Όποιος το κάνει για οικονομικό λόγο σίγουρα θα χρειαστεί να απευθυνθεί σύντομα σε οφθαλμίατρο και θα έχει πάθει ήδη ζημιά, όπως λέει. «Είναι μια διαθλαστική ζελατίνη σαν να βλέπει κανείς μέσα από μεγεθυντικό φακό, χωρίς να έχουν ούτε φίλτρα, ούτε κέντρο. Είναι ακατάλληλα, είναι μόνο για έκτακτη ανάγκη». Η ίδια πάντως εκφράζει την άποψη ότι τα τυποποιημένα πρέπει να αποσυρθούν από παντού.
Προσοχή στους φακούς επαφής
Σε ό,τι αφορά τους φακούς επαφής η κ. Αποστολίδου συνιστά και εκεί προσοχή, ειδικότερα τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ επισημαίνει ότι και σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να είμαστε ακόμη πιο προσεκτικοί από πού τους αγοράζουμε, αφού είναι κάτι που μπαίνει μέσα στο μάτι. «Ο κόσμος βλέπει διαφημίσεις, κλικάρει και παραγγέλνει τους βαθμούς του. Είναι αδιανόητο να αγοράζει χωρίς να συμβουλευθεί τον οπτικό του για το τι φακό πρέπει να βάλει, το υλικό, την καμπυλότητα», τονίζει, σημειώνοντας ότι έχουν εντοπίσει να πωλούνται έγχρωμοι φακοί ακόμη και σε καταστήματα με παιχνίδια.
Δίνει μεγάλη έμφαση στην πρόληψη ώστε να μη φτάσουμε στο σημείο να χρειαστεί μετά να διορθώσουμε τη ζημιά καθώς μακροπρόθεσμα μπορεί να προκληθεί μεγάλο κακό.
Επιπλέον, αναφέρει ότι και ο καλύτερος φακός μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα, ειδικά το καλοκαίρι με το θαλασσινό νερό, το νερό της πισίνας, την άμμο κλπ. Προτείνει σε όσους φορούν όλη την ημέρα φακούς σε τέτοιο περιβάλλον, στις διακοπές να προτιμούν τους ημερήσιους φακούς.
Ακόμη, αναφέρει ότι υπάρχουν φίλτρα για κάθε περίπτωση, όπως για τη χρήση υπολογιστή για κατηγορίες με αυξημένες ανάγκες όπως οι αθλητές και πρέπει οι πολίτες να απευθύνονται στους οπτικούς. Τονίζει ακόμη ότι πρέπει να προστατεύονται και τα παιδιά με κατάλληλα γυαλιά ηλίου και όχι αγορασμένα από οπουδήποτε. Τα παιδικά κοστίζουν από 40-60 ευρώ. Όποιος δεν μπορεί να τα αγοράσει να βάζει καπέλο και όχι ψεύτικα γυαλιά, αναφέρει η κ. Αποστολίδου. Σημειώνεται ότι οι παιδίατροι επιτρέπουν στα παιδιά να φορούν ηλίου από 2,5 ετών και όχι νωρίτερα.
Μύθος ότι στα οπτικά θα βρει κανείς μόνο ακριβά γυαλιά
Σχετικά με το θέμα του κόστους που θέτουν οι καταναλωτές, η κ. Αποστολίδου υποστηρίζει ότι σε όλα τα καταστήματα οπτικών υπάρχουν γυαλιά ηλίου που ξεκινούν από τα 50 ευρώ.
Είναι μύθος ότι στα οπτικά θα βρει κανείς μόνο ακριβά γυαλιά, όπως λέει, τονίζοντας και πάλι ότι από ένα μαγαζί με οπτικά είναι βέβαιο ότι δεν θα πάρεις μαϊμού ούτε μη απορροφητικό φακό. Φυσικά, υπάρχουν και πολύ επώνυμα προϊόντα που κοστίζουν ακριβά κυρίως λόγω brand αφού οι φακοί είναι περίπου οι ίδιοι.
Η δουλειά στα καταστήματα οπτικών έχει μειωθεί αρκετά. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν αγοράζουν πλέον καινούρια αλλά τουλάχιστον αλλάζουν φακούς στον παλιό σκελετό με ένα σωστό κρύσταλλο. Υπάρχουν όμως και άλλοι που αγοράζουν ένα γυαλί που θα δουν στο TikTok ή σε κάποια εταιρεία –κομήτη, νομίζοντας ότι θα προστατευθούν. «Μετά όμως βλέπουν τη διαφορά. Όσοι έχουν ήδη πρόβλημα π.χ μυωπία, πάντα έρχονται στα οπτικά καταστήματα. Εμείς θέλουμε να ενημερώσουμε όσους δεν έχουν ακόμη πρόβλημα προκειμένου να μην αποκτήσουν», λέει η κ. Αποστολίδου.
«Ο ΕΟΠΠΥ θα έπρεπε να χορηγεί και γυαλιά ηλίου»
Τέλος, η κ. Αποστολίδου τονίζει ότι δυστυχώς σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με πολλές ημέρες ηλιοφάνεια, ο ΕΟΠΥΥ που χορηγεί την αγορά γυαλιών οράσεως (100 ευρώ κάθε 4 χρόνια, «με τα οποία μπορεί κάποιος να πάρει ένα πολύ σωστό γυαλί») δεν χορηγεί και την αγορά γυαλιών ηλίου. Αν γινόταν αυτό «δε θα είχε ο κόσμος τόσο μεγάλα προβλήματα», τονίζει, επισημαίνοντας ότι είναι ένα αίτημα που έχει τεθεί από τους οπτικούς.
Στο πλαίσιο της καμπάνιας θα διανεμηθούν flyers με συμβουλές, θα γίνουν κάποια σεμινάρια αλλά και πάρτι στο τέλος του μήνα.
