Επιμέλεια: Λεμονιά Βασβάνη
Με 261 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους, ανάμεσα στα οποία και 72 παγκόσμιες, 40 διεθνείς και 11 ευρωπαϊκές πρεμιέρες υποδέχεται το κοινό το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη 6 έως την Κυριακή 16 Μαρτίου 2025 τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και online.
Οι προβολές θα γίνουν στην ιστορική έδρα του, στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές καθώς και στον κινηματογράφο Μακεδονικόν. Παράλληλα, παρακολουθούμε ταινίες και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr.
«Τα 261 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους που θα παρουσιάσουμε αποτυπώνουν όλα όσα ζούμε σήμερα, καλώντας μας να δούμε την πραγματικότητα όπως είναι, να θυμηθούμε ότι η αλήθεια δεν μπορεί να είναι σχετική και να εκτιμήσουμε εκ νέου την αξία της τέχνης του κινηματογράφου(…). Μπροστά σε αυτή τη νέα τρομακτική πραγματικότητα, ο πολιτισμός δεν μπορεί να σταθεί αμέτοχος. Δεν μπορεί να σιωπήσει όταν ο αυταρχισμός κερδίζει έδαφος, όταν ο δημόσιος λόγος δηλητηριάζεται από τη μισαλλοδοξία, όταν το παρελθόν αναθεωρείται επικίνδυνα. Σε μια πόλη που κουβαλάει μνήμη και Ιστορία, σε μια περιοχή που γνωρίζει από γεωπολιτικές εντάσεις, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης υπήρξε πάντα ένας χώρος διαλόγου, ελευθερίας και πολιτισμού. Την ώρα λοιπόν που η παραπληροφόρηση και η διαστρέβλωση των γεγονότων γίνονται εργαλεία χειραγώγησης, το ντοκιμαντέρ υπενθυμίζει τη δύναμη της αλήθειας», τονίστηκε στο πλαίσιο της συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες παράλληλα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα από την ομάδα του Φεστιβάλ, που αποτελείτο από τους Ελίζ Ζαλαντό, γενική διευθύντρια, Ορέστη Ανδρεαδάκη, καλλιτεχνικό διευθυντή, Γιώργο Κρασσακόπουλο, επικεφαλής προγράμματος, Αγγελική Βέργου, επικεφαλής της Αγοράς και Ελένη Ανδρουτσοπούλου, επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος.

Παράλληλα τονίστηκε πως «η τέχνη αυτή τη στιγμή είναι ένα από τα πιο ισχυρά όπλα της Δημοκρατίας. Η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια, ούτε ουδέτερη ζώνη. Έχει ευθύνη, έχει λόγο, έχει στάση. Αυτό θα προσπαθήσουμε να αποδείξουμε στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με ταινίες που καταγράφουν αληθινές ιστορίες. Καθώς η αξία της αλήθειας κινδυνεύει να γίνει σχετική και οι αλγόριθμοι δεν είναι πλέον υποχρεωμένοι να αποδεικνύουν ότι αυτά που λένε είναι αλήθεια, οι αληθινές ιστορίες που μάθαμε και γνωρίζουμε καλά, οι αληθινές ιστορίες που βλέπουμε στα ντοκιμαντέρ μας, οι αληθινές ιστορίες που υπηρετεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός εδώ και πολλές δεκαετίες, είναι το δικό μας ανάχωμα».
Έναρξη με αναφορές στο… AI

Η έναρξη του 27ου ΦNΘ θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 6 Μαρτίου, με την ταινία «Σχετικά μ’ έναν ήρωα» του Πιοτρ Βίνιεβιτς, μεταφορά ενός σεναρίου γραμμένου από μηχανή AI, η οποία εκπαιδεύτηκε και μελέτησε το έργο του διάσημου σκηνοθέτη Βέρνερ Χέρτσογκ. Η αυλαία της διοργάνωσης θα πέσει την Κυριακή 16 Μαρτίου, με την προβολή της ταινίας «Μάρλι Μάτλιν: Όχι πια μόνη» της Σοσάνα Στερν για την ηθοποιό Μάρλι Μάτλιν που ήταν η πρώτη κωφή ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ ερμηνείας στην ιστορία του θεσμού.
Στα αφιερώματα ξεχωρίζουν τα εξής:
-«ΑΙ, μια αναπόδραστη νοημοσύνη / ΑΙ, an Inevitable Intelligence (μαζί με εικαστική εγκατάσταση LAUREN: Anyone Home? της καλλιτέχνιδος και καθηγήτριας στο UCLA Λόρεν Λι ΜακΚάρθι, το masterclass AI and ART EXPERIENCE, μια δίγλωσση ειδική έκδοση και το περιοδικό Πρώτο Πλάνο)
-«Γεωγραφία του βλέμματος: Η εκτός σχεδίου Ελλάδα (1950-2000)», ένα μοναδικό κινηματογραφικό ταξίδι στην ελληνική ύπαιθρο μέσα από ντοκιμαντέρ σπουδαίων δημιουργών, ως επί το πλείστον σπάνια και λιγότερο προβεβλημένα,
-Στη σπουδαία σκηνοθέτιδα και φωτογράφο Λόρεν Γκρίνφιλντ η οποία θα παραδώσει masterclass
-Spotlight στον δημιουργό ντοκιμαντέρ Νικολά Φιλιμπέρ, ο οποίος θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παραδώσει masterclass, θα του απονεμηθεί τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος και θα προβληθούν 4 ταινίες του.
Φέτος θα προβληθούν 71 μεγάλου και μικρού μήκους ελληνικές ταινίες:
- 42 ταινίες συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα (Διεθνές Διαγωνιστικό, Διαγωνιστικό Newcomers, Διαγωνιστικό >>Film Forward, Ανοιχτοί Ορίζοντες).
-To τμήμα Πλατφόρμα+, περιλαμβάνει 25 ελληνικές ταινίες, οι οποίες θα προβληθούν στην ψηφιακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ από τις 7 έως τις 21 Μαρτίου.
-Θα γίνει ειδική προβολή του ντοκιμαντέρ «Σκοτεινοί θάνατοι στην αρχαιότητα -Ολυμπιάδα: Δίψα για εξουσία» της Καλλιόπης Λεγάκη που διερευνά τον θάνατο της Ολυμπιάδας.
-Και ειδική προβολή της ταινίας L'éclairage revient / Κύματα φωτός των Παντελή και Μιχάλη Καλογεράκη και Παναγιώτη Ανδριανού που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Κύματα φωτός», , σε καλλιτεχνική επιμέλεια Γ. Κουμεντάκη. Θα ακολουθήσει live από τους Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη.
Το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φιλοξενεί 4 διεθνή διαγωνιστικά τμήματα:
*Συνολικά 10 ταινίες, ανάμεσά τους και τρεις ελληνικές, συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα.
*Στο διαγωνιστικό τμήμα Newcomers, με πρώτες και δεύτερες ταινίες νέων δημιουργών, συναντούμε 10 ταινίες, ανάμεσά τους και τρεις ελληνικές.
*Το διαγωνιστικό τμήμα >>Film Forward, που αμφισβητεί τις κινηματογραφικές συμβάσεις και προτείνει ριζοσπαστικές ταινίες, φιλοξενεί 10 ταινίες, ανάμεσά τους και τρεις ελληνικές.
*Στο διαγωνιστικό τμήμα Immersive: All around cinema, 8 πρωτοποριακές δημιουργίες διεκδικούν τον Χρυσό Αλέξανδρο Immersive. Επίσης, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει εκτός συναγωνισμού την πολυδιάστατη εικαστική εγκατάσταση Το ΑΙ & Εγώ του καλλιτεχνικού διδύμου mots από τη Ρουμανία, που διερευνά τη δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ τεχνητής νοημοσύνης και ανθρώπων.
Ξεχωριστό κομμάτι αποτελεί η Αγορά του ΦΝΘ που παρουσιάζει και στηρίζει τις ταινίες και τους δημιουργούς του αύριο μέσα από τις δράσεις Thessaloniki Pitching Forum, Docs in Progress, Agora XR Lab, Agora Boost, Agora Talks, Talking Heads κ.ά.
Στο Φεστιβάλ θα προβληθούν και 10 πόντκαστ, ενώ θα κυκλοφορήσουν ειδική δίγλωσση έκδοση του Φεστιβάλ για το ΑΙ και ο ΑΚατάλογος του Φεστιβάλ με τίτλο BLUEPRINTS: καταγραφές της φυσικής και της ανθρώπινης γεωγραφίας.
Τα πόστερ του 27ου ΦΝΘ υπογράφει ο ζωγράφος Δημήτρης Αναστασίου.

Τα φετινά σποτ του Φεστιβάλ δημιούργησε ο χορογράφος Άντι Τζούμα.
*Το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Πολιτισμού, του προγράμματος ΕΣΠΑ του ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας, του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», του προγράμματος MEDIA, του Υπουργείου Τουρισμού και της ΕΡΤ. Στο τέλος της διοργάνωσης θα απονεμηθούν τα βραβεία.
Το πρόγραμμα, καθώς και περισσότερες πληροφορίες για τις ταινίες, είναι διαθέσιμα στο www.filmfestival.gr. Έναρξη προπώλησης: 4 Μαρτίου.