Τάσος Θωμάς
Κλείσαμε δύο μήνες λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης και μπορούμε να πούμε πως ήδη βλέπουμε σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα των πολιτών. Δεν χρειάζεται κάποια σπουδαία επιχειρηματολογία για το κατά πόσο το Μετρό διαμορφώνει νέες συνθήκες μετακίνησης στην πόλη, βελτιώνοντας ταυτόχρονα τόσο την κατάσταση στα αστικά λεωφορεία όσο και στο κυκλοφοριακό, καθώς όσοι κινούνται με αυτοκίνητο έχουν διαπιστώσει εν τοις πράγμασι τη μείωση της κίνησης.
Αυτό που πρέπει να γίνει καθεστώς για την πόλη, τους τοπικούς της άρχοντες, τους βουλευτές της και όσους έχουν δημόσιο λόγο είναι πως δεν πρέπει να υπάρξει στιγμή εφησυχασμού. Το Μετρό πρέπει να γίνει αντιληπτό πως απαιτεί διαρκείς διεκδικήσεις, προϋποθέτει αδιάκοπο αγώνα με επιμονή και τόλμη, χωρίς να θεωρούμε τίποτα δεδομένο, ώστε να μην υπάρξουν παλινωδίες του παρελθόντος.
Οι δύο μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας είναι η επέκταση στην Καλαμαριά που έχει ήδη χρονοδιάγραμμα παράδοσης στις 30 Νοεμβρίου του 2025, αλλά και η επόμενη επέκταση στη δυτική Θεσσαλονίκη, θέμα για το οποίο οφείλει η πόλη να βγει μπροστά. Όσον αφορά την Καλαμαριά, ο υφυπουργός Υποδομών κ. Νίκος Ταχιάος ήταν σαφής υποστηρίζοντας πως δεν μιλάμε για μια «εύκολη» διαδικασία, καθώς θα χρειαστεί πολλή δουλειά για τις περίφημες απαλλοτριώσεις στην οδό Πόντου. Η δήλωση είναι σημαντική γιατί ο υφυπουργός ουσιαστικά υπενθυμίζει πως δεν υπάρχει αυτόματος πιλότος στο έργο, και όσοι θεωρούν πως το ζήτημα είναι λυμένο μάλλον κάνουν λάθος. Όταν για τα εγκαίνια του περασμένου Νοεμβρίου έπρεπε να βγει ο ίδιος ο πρωθυπουργός για να δεσμεύσει τους εμπλεκόμενους αντιλαμβανόμαστε πως και η επέκταση για την Καλαμαριά θα χρειαστεί μάχη ώστε να παραδοθεί στους Θεσσαλονικείς, συμπληρώνοντας τη βασική γραμμή και κάνοντας το έργο πιο ελκυστικό σε όλους τους τομείς.
Κι αν εδώ έχουμε και μια διαδικασία που στην τελική έχουμε ξαναδεί -το πόσο γρήγορα έτρεξαν οι απαλλοτριώσεις στην Ψελλού όταν μπήκε το μαχαίρι στο κόκκαλο- στην επέκταση της δυτικής Θεσσαλονίκης βρισκόμαστε σε άγνωστα για την πόλη νερά. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε, χωρίς να αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες πως είναι «πολύ νωρίς» και ότι δεν έχει ακόμη βρεθεί πηγή χρηματοδότησης.
Αναρωτιόμαστε γιατί εδώ και τόσες ημέρες δεν έχει υπάρξει κάποια αντίδραση σε αυτή την αποκαλυπτική δήλωση. Αν περιμένουμε ουρανοκατέβατα χρήματα που θα επεκτείνουν το Μετρό είμαστε βαθιά γελασμένοι. Εξίσου εκτός πραγματικότητας θα πρέπει να είμαστε αν θεωρούμε πως αν συντεταγμένα η πόλη δεν πιέσει ώστε να βρεθεί η χρηματοδότηση θα το κάνει κάποιος άλλος που στην τελική ούτε καν εκλέγεται εδώ για να έχει πολιτικό συμφέρον.
Οι επεκτάσεις -τόσο στα δυτικά όσο και σε άλλες περιοχές όπως η Τούμπα και η Χαριλάου- δεν θα παραχωρηθούν από κανέναν, αλλά θα κατακτηθούν με διαρκή πίεση προς την κεντρική κυβέρνηση. Είναι οι άνθρωποι της πόλης έτοιμοι για κάτι τέτοιο ή το φλέγον αυτό ζήτημα θα χρονίσει με κίνδυνο να κακοφορμίσει; Δεν θέλουμε να πιστέψουμε πως η σιωπή των τελευταίων ημερών θα είναι η πραγματικότητα.
Η Θεσσαλονίκη έχει ζήσει στο πετσί της καθυστερήσεις που έχουν αφήσει μεγάλες πληγές και θα έπρεπε να γνωρίζει πως η χρηματοδότηση των μεγάλων έργων υποδομής είναι ο κρισιμότερος παράγοντας για την ολοκλήρωσή τους. Δεν υποστηρίζουμε πως πρόκειται για μια εύκολη κατάσταση που θα λυθεί γρήγορα και χωρίς ατραπούς. Υποστηρίζουμε ακράδαντα, όμως, πως οι εκπρόσωποι της Θεσσαλονίκης με τη στήριξη της κοινωνίας οφείλουν να βγουν μπροστά, να πάμε κόντρα στην γενικότερη κουλτούρα καθυστερήσεων που προφανώς είναι ένα πολυπαραγοντικό και διαχρονικό ελληνικό πρόβλημα. Πρώτα απ’ όλα, όμως, απαιτείται άμεσα μια στρατηγική διεκδίκησης πόρων με ταυτόχρονη κινητοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των βουλευτών και του επιχειρηματικού κόσμου ώστε να βρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια και να διασφαλιστεί η ομαλή εξέλιξη του έργου.
Πλάι στα μεγάλα πρέπει πάντοτε να κοιτάζουμε και τα φαινομενικά πιο «μικρά» ζητήματα που επηρεάζουν όμως χιλιάδες ανθρώπους. Επιτέλους, πρέπει να λυθεί το θέμα με τα εισιτήρια και την πληρωμή με κάρτες. Δεν νοείται άλλη καθυστέρηση, τελεία και παύλα. Κι όσο για τη διαλειτουργικότητα των εισιτηρίων -η κοινή χρήση τους σε λεωφορεία και Μετρό- τα όσα πήγαν στραβά δεν θα έπρεπε να είχαν μείνει σε δηλώσεις δυσαρέσκειας, αλλά σε κάτι πιο στιβαρό που θα δώσει ένα μήνυμα προς όλους όσοι χειρίζονται τόσο ευαίσθητα ζητήματα.