Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Τις τελευταίες ημέρες, κυκλοφόρησαν κάποιες φωτογραφίες στο διαδίκτυο που απεικονίζουν την τωρινή κατάσταση στο δάσος των Σκουριών, μετά από εργασίες αποψίλωσης στις οποίες προέβη η Eldorado Gold. Οι εικόνες παρέπεμπαν, άνευ καμίας υπερβολής, σε φουτουριστικά σκηνικά δυστοπίας, σε τελεολογικές εικόνες ενός καθημαγμένου μετά-Αποκαλυπτικού τοπίου. Κι ενόσω η οικολογική (και δημοσιονομική, θα προσθέταμε εμείς) καταστροφή μαίνεται ανεξέλεγκτη, η στάση της κυβέρνησης και των κυρίαρχων ΜΜΕ απέναντι στο ζήτημα θυμίζει ολοένα και περισσότερα ένα θέατρο παραλόγου που θα ζήλευαν και ο Μπέκετ με τον Ιονέσκο.
Για την μεν κυβέρνηση, μπορεί να ξέραμε ότι τα προγράμματα της Θεσσαλονίκης και οι λοιπές φρούδες υποσχέσεις ήταν λόγια ψεύτικα και μεγάλα, κατά το ελληνικό συνήθειο, αλλά σε αυτό το θέμα πέφτει πιο χαμηλά κι από τις ήδη χαμηλότατες προσδοκίες. Ολόκληρος ο κυβερνητικός μηχανισμός κάθεται σούζα και δηλώνει υποταγή μπροστά στα κελεύσματα της Eldorado Gold και των ντόπιων συνεργατών της, ενώ ο Πρωθυπουργός προ ολίγων ημερών προέβη στην πλέον ασαφή δήλωση επί του ζητήματος, με την κατακλείδα «ελπίζω να είμαι σαφής». Τα δε ΜΜΕ, επί κυβερνήσεως Σαμαρά απέκρυπταν κατά τρόπο σκανδαλώδη και αντιδεοντολογικό το όλο ζήτημα, ενώ ξάφνου ανακάλυψαν πως οι «κάτοικοι διεξάγουν αγώνα», στο πλαίσιο της κόντρας τους με την παρούσα κυβέρνηση (οσονούπω η κόντρα θα ξεθυμάνει υποθέτω, καθώς η κυβέρνηση δεν θα προβεί σε διακρίσεις μεταξύ των ολιγαρχιών της καθεστηκυίας τάξης, αφήνοντάς τες όλες ανέγγιχτες).
Πολύ συνοπτικά, τόσο γιατί δεν μας το επιτρέπει ο διαθέσιμος χώρος όσο και γιατί τα έχουμε πει προ πολλού, θα συνοψίσουμε τα όσα ισχύουν περί των Σκουριών. Αρχικά, σύμφωνα με τον απαρχαιωμένο Μεταλλευτικό Κώδικα της Ελλάδος, το ελληνικό κράτος δεν εισπράττει το παραμικρό ποσοστό από το εξαγόμενο μετάλλευμα. Δεύτερον, τα μεταλλεία των Σκουριών περιήλθαν στην κατοχή της Eldorado Gold, μέσα από ένα κυκεώνα φωτογραφικών ρυθμίσεων, παρατυπιών και σκοτεινών συναλλαγών, στις οποίες ενεπλάκησαν η τότε τοπική αυτοδιοίκηση, ο τότε Υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Παπακωνσταντίνου (ναι, ο ίδιος που, στο προηγούμενο υπουργείο όπου υπηρετούσε, αλλοίωσε τη λίστα Λανγκάρντ) και οι πασίγνωστες ντόπιες κατασκευαστικές ολιγαρχίες.
Τρίτον, η Eldorado Gold διοχετεύει όλα της τα κέρδη σε off shore προορισμούς, με αποτέλεσμα το ελληνικό κράτος να μην εισπράττει καν φορολογικά έσοδα από κερδοφόρες και περιβαλλοντοκτόνες δραστηριότητες που συντελούνται στο έδαφός του. Τέταρτον, οι περισσότερες θέσεις εργασίες που προσφέρει η καναδική εταιρία είναι εικονικές, ήτοι μέσω voucher. Χώρια που το ελληνικό κράτος θα μπορούσε να δημιουργήσει κίνητρα και συνθήκες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, εκμεταλλευόμενο τους φυσικούς πόρους και τη φυσική ομορφιά αυτού του φανταστικού δάσους (τουρισμός, κτηνοτροφία, θεματικά πάρκα), αλλά αυτά είναι φυσικά ψιλά γράμματα φυσικά μπροστά στο υπόλοιπο χάος της υπόθεσης…
Με την κατάσταση να μοιάζει μη αναστρέψιμη, μπορούμε να σκεφτόμαστε ήδη την επόμενη ημέρα. Με μία ακόμη πηγή φυσικού πλούτου της Ελλάδος κατεστραμμένη, με το ελληνικό κράτος ζημιωμένο, με τους κατοίκους μιας περιοχής δηλητηριασμένους από την τεχνητή διχόνοια και τη φαγωμάρα. Και με τον θαυμαστό καινούργιο κόσμο να εγκαθιδρύει την αδιαφιλονίκητη κυριαρχία του. Μία πολυεθνική μπορεί να κάνει ό,τι γουστάρει σε ένα κράτος δίχως να λογοδοτεί πουθενά και ο αγώνας των κατοίκων μιας περιοχής για το καλό του τόπου τους θα κινείται αναγκαστικά στη σφαίρα του δονκιχωτισμού. Αντί επιλόγου, το εναρκτήριο τμήμα της επιστολή του Ινδιάνου αρχηγού των φυλών που κατοικούσαν στο σημερινό Σιάτλ των ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Seattle στις 29 Οκτωβρίου 1887, ως απάντηση στην προσφορά – απαίτηση των ΗΠΑ για αγορά της Γης των αυτοχθόνων ερυθρόδερμων:
«Πώς μπορείτε να αγοράζετε ή να πουλάτε τον ουρανό και τη ζέστη της Γης; Για μας, μοιάζει παράξενο. Η δροσιά του αγέρα ή το άφρισμα του νερού ωστόσο δεν μας ανήκουν. Πώς μπορείτε να τα αγοράσετε από μας; Κάθε μέρος της Γης αυτής είναι ιερό για τον λαό μου. Κάθε αστραφτερή πευκοβελόνα, κάθε αμμούδα στις ακρογιαλιές, κάθε θολούρα στο σκοτεινό δάσος, κάθε ξέφωτο και κάθε ζουζούνι πού ζουζουνίζει είναι στη μνήμη και στην πείρα του λαού μου, ιερό. Ξέρουμε πώς ὁ λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους μας. Τα μέρη της Γης δεν κάνουν γι' αυτόν διαφορά, γιατί είναι ένας ξένος πού φτάνει τη νύχτα και παίρνει από τη Γη όλα όσα του χρειάζονται. Η Γη δεν είναι αδελφός του, αλλά εχθρός πού πρέπει να τον καταχτήσει, κι αφού τον καταχτήσει, πηγαίνει παρακάτω. Η όψη που παρουσιάζουν οι πολιτείες σας κάνει κακό στα μάτια του ερυθρόδερμου. Αλλά αυτό μπορεί και να συμβαίνει επειδή ο ερυθρόδερμός είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει…»
