Όλος ο πλανήτης βρίσκεται σε στάση αναμονής. Το σοκ από την εκλογή Τραμπ δίνει σιγά σιγά την θέση του στον υπολογισμό κινδύνων και την πρόβλεψη των κινήσεών του. Τι θα αλλάξει ο Τραμπ στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ; Πώς θα σταθεί στα κορυφαία ζητήματα των ΗΠΑ εκτός των συνόρων της, είτε πολιτικά είτε οικονομικά; Ας επιχειρήσουμε να χαρτογραφήσουμε τα κορυφαία ζητήματα που τίθενται στο γεωπολιτικό πεδίο.
ΣΥΡΙΑ
Νούμερο ένα ζήτημα θα είναι η Συρία. Το δεδομένο εδώ είναι πως η Χίλαρι Κλίντον ήταν ταγμένη σε μία επιθετική τακτική ως προς την Ρωσία. Ο λεγόμενος proxy war (σ.σ. πόλεμος δια αντιπροσώπων) που διεξάγεται στην Συρία θα συνεχιζόταν με όξυνση αν η Κλίντον είχε εκλεγεί ως κάτοικος του Λευκού Οίκου. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αντίθετος, τουλάχιστον στην έως τώρα ρητορική του, εξ ου και ο Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν ιδιαίτερα χαρούμενος με την εκλογή του. Η ψυχροπολεμική στρατηγική Κλίντον για τη Συρία μπαίνει στο ντουλάπι, αν και κομβικό ρόλο θα παίξουν τα πρόσωπα που θα επιλέξει ο Τραμπ στην ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Κοντά στη Συρία και το ΝΑΤΟ. Η Κλίντον ήθελε όλη η προσοχή του ΝΑΤΟ να στραφεί προς τη Ρωσία, ενώ παράλληλα είχε σαφή στάση στήριξης του ουκρανικού καθεστώτος εναντίον του Πούτιν. Η εκλογή Τραμπ ανατρέπει αυτές τις επιδιώξεις. Ήδη, ο Τραμπ έχει δηλώσει πως ο κύριος εχθρός του ΝΑΤΟ είναι το Ισλαμικό Κράτος, ακόμη κι αν στο παρελθόν το έχει συνδέσει με αντι-μουσουλμανικές δηλώσεις.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ
Εδώ είναι το μεγαλύτερο «κλειδί» της εκλογής Τραμπ. Ο Τραμπ έχει κάνει ξεκάθαρες δηλώσεις εναντίον της διατλαντικής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου, την διαβόητη TTIP. Αυτό ανατρέπει επιδιώξεις δεκαετιών και ο Τραμπ θα έχει απρόσμενους «συμμάχους», όπως την Γαλλία του Ολάντ, η οποία αντιστέκεται στην TTIP, αλλά και εκατομμύρια ακτιβιστές που είχαν παραδώσει στην Κομισιόν υπογραφές 3 εκατομμύριων ανθρώπων κατά της συγκεκριμένης συμφωνίας, η οποία επί της ουσίας θέτει τις εταιρείες πάνω από τα κράτη. Αντίστοιχα, έχει κάνει δηλώσεις προστατευτισμού που έχουν προκαλέσει ανησυχία σε μεγάλες εξαγωγικές δυνάμεις, όπως η Γερμανία ή η Κίνα.
Η… ΕΙΔΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Η ειδική σχέση Βρετανίας – ΗΠΑ δεν είναι κάτι καινούργιο. Ωστόσο, εδώ και κάποια χρόνια βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία. Μετά το Brexit και την εκλογή Τραμπ αυτό μπορεί να αλλάξει δραματικά. Σε σύνδεση με τις διακηρύξεις Τραμπ ως προς τον προστατευτισμό στο εμπόριο, μία ενισχυμένη εμπορική σύνδεση Ουάσιγκτον – Λονδίνου – ένα Λονδίνο εκτός ΕΕ – προκαλεί μεγάλο πονοκέφαλο στους Γερμανούς και αλλάζει τις ισορροπίες εντός Βρετανίας. Για να το πούμε απλά, το Brexit διευκολύνεται με το βλέμμα του Λονδίνου να στρέφεται πέρα από τον Ατλαντικό.
Ελληνικό χρέος
Το ελληνικό χρέος βεβαίως και δεν είναι κάποιο κυρίαρχο ζήτημα της εξωτερικής ή οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσει ο Τραμπ. Ωστόσο, είναι το θέμα που μας καίει, γιατί η κυβέρνηση έχει βασίσει πολλά στην αμερικανική πίεση προς τη Μέρκελ, παρότι μέχρι σήμερα δεν έχουν φανεί αποτελέσματα σε αυτή τη στρατηγική.
Αν θα μπορούσαμε να εξάγουμε κάποιο συμπέρασμα από όσα έχει πει ο Τραμπ κατά καιρούς θα ήταν πως δεν θέλει να ασχοληθεί. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πως θα αναγκαστεί να το κάνει. Η Ελλάδα παραμένει κομβική χώρα για τις ΗΠΑ και αυτή τη στιγμή φαίνεται να είναι πιο κοντά στις «φιλίες» του επερχόμενου Πλανητάρχη. Ο Τραμπ είναι δεδομένο πως θα έχει πιο στενές επαφές με Ισραήλ και Αίγυπτο – χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει ενεργειακές συμφωνίες – αλλά ακόμη και με τη Ρωσία αναμένεται εξομάλυνση.
Μία τέτοια δυναμική μπορεί να δώσει στην Ελλάδα ένα απαραίτητο βήμα προς το Λευκό Οίκο. Για να μην υπερβάλουμε, όμως, η Αμερική ενδιαφέρεται για ένα πράγμα: Να μην καταρρεύσει η Ελλάδα. Όσο το Βερολίνο εγγυάται αυτή την «κωματώδη» κατάσταση, δεν πρόκειται να υπάρξει πιο ισχυρή παρέμβαση.
ΤΑΣΟΣ ΘΩΜΑΣ
