Περιέργως όμως το μεγαλύτερο μέρος της ρύπανσης παραμένει άφαντο
Σαράντα χρόνια μετά την τελευταία επιστημονική εκτίμηση για το θέμα, μελέτη στην επιθεώρηση «Science» υπολογίζει ότι κάθε χρόνο καταλήγουν στους ωκεανούς περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών σκουπιδιών. Η ποσότητα αυτή θα αρκούσε για να θάψει όλες τις ακτές του κόσμου μέχρι το γόνατο, περιέργως όμως το μεγαλύτερο μέρος παραμένει άφαντο.
Η τελευταία εκτίμηση είχε δημοσιευτεί το 1975, όταν η αμερικανική Εθνική Ακαδημία Επιστημών υπολόγιζε χονδρικά ότι το 0,1% της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικού παρασύρεται κάθε χρόνο στη θάλασσα. Η νέα μελέτη δίνει μια πολύ χειρότερη εικόνα, ανεβάζοντας το ποσοστό στο 1,5 με 4,5 τοις εκατό. Σε απόλυτους αριθμούς, η πλαστική σκουπιδόμαζα που παρασύρθηκε στους ωκεανούς το 2010 πρέπει να έχει μάζα 4,8 με 12,7 εκατομμύρια τόνους, ή 8 εκατομμύρια τόνους κατά μέσο όρο. Όπως το περιγράφουν οι ερευνητές, 8 εκατομμύρια τόνοι αντιστοιχούν σε πενήντα σακούλες σουπερμάρκετ γεμάτες σκουπίδια για κάθε τετραγωνικά μέτρα ακτής σχεδόν σε όλο τον κόσμο.
275 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων
Ερευνητές διαφόρων ιδρυμάτων στις ΗΠΑ συνεργάστηκαν για να μετρήσουν τη συνολική παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων σε 192 παράκτιες χώρες και να εκτιμήσουν πόσα από αυτά μπορεί να καταλήγουν στη θάλασσα από ασυνείδητους πολίτες ή από ανοιχτές ή προβληματικές χωματερές.
Η συνολική μάζα των απορριμμάτων που παράγει ο πληθυσμός σε απόσταση μέχρι 50 χιλιόμετρα από τις ακτές εκτιμήθηκε στα 275 εκατομμύρια τόνους. Η ποσότητα αυτή είναι λίγο μικρότερη από την ετήσια παραγωγή πλαστικού σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία ξεπέρασε το 2013 τους 299 εκατομμύρια τόνους -είναι επομένως προφανές ότι το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής καταλήγει στα σκουπίδια σε πολύ σύντομο χρόνο, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τις πλαστικές σακούλες.
Ένα βασικό πρόβλημα που αναδεικνύεται από τη νέα μελέτη είναι ότι περισσότερο από το 99% των πλαστικών που καταλήγουν στη θάλασσα ουσιαστικά αγνοείται: περυσινή μελέτη εκτιμούσε ότι τα πλαστικά που επιπλέουν στο νερό έχουν μάζα 270.000 τόνους, ενώ μια επίσης περυσινή εκτίμηση έκανε λόγο για μόλις 44.000 τόνους.
Ο βασικός λόγος είναι ότι τα πλαστικά διασπώνται σε μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία εντοπίζονται πλέον σε ιζήματα σε όλο τον κόσμο, ακόμα και στους πάγους της Αρκτικής, και δεν αποκλείεται να καταλήγουν στον οργανισμό των ψαριών και άλλων θαλάσσιων ειδών.
Η κατάσταση δεν μπορεί παρά να επιδεινωθεί, προειδοποιεί η νέα μελέτη: η ποσότητα πλαστικού που καταλήγει κάθε χρόνο στη θάλασσα προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί σε δέκα χρόνια. Μέχρι το 2025, η συνολική ποσότητα πλαστικών που έχει καταλήξει στους ωκεανούς εκτιμάται ότι θα έχει φτάσει τα 155 εκατομμύρια τόνους. Υπό τη μορφή μικροσκοπικών σωματιδίων, όλο αυτό το υλικό πρέπει να βρίσκεται ακόμα μέσα στο νερό.
