Ερευνητές από τη Σιγκαπούρη ανακοίνωσαν ότι ανάπτυξαν ένα καινοτόμο πεπτίδιο, το FFW, που έχει την ικανότητα να σταματήσει την ανάπτυξη του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει νέους δρόμους για την αποτελεσματικότερη θεραπεία του καρκίνου του ήπατος με σαφώς λιγότερες παρενέργειες.
Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο PNAS, ερευνητές από το Αντικαρκινικό Ινστιτούτο της Σιγκαπούρης συνεργάστηκαν με ειδικούς από το Νοσοκομείο Brigham and Women’s της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και το Τμήμα Βιολογικών Επιστημών του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης.
Το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα παρουσιάζει διαρκή αύξηση και συνήθως η επιβίωση των ασθενών δεν ξεπερνά τους 11 μήνες, μετά την αρχική διάγνωση. Αναλογεί στο 90% των περιπτώσεων καρκίνου του ήπατος και πρώτης γραμμής θεραπεία θεωρείται η δραστική ουσία σοραφαινίμπη, η οποία να και έχει ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να παρατείνει κατά τρεις μήνες την επιβίωση.
Η πρωτεΐνη SALL4 που σχετίζεται με την ανάπτυξη του όγκου έχει μελετηθεί εκτεταμένα ως προγνωστικός δείκτης και θεραπευτικός στόχος για το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα αλλά και άλλους καρκίνους, όπως του πνεύμονα και η λευχαιμία. Συνήθως, η εν λόγω πρωτεΐνη είναι παρούσα στο αναπτυσσόμενο έμβρυο αλλά είναι ανενεργή στους ενήλικες. Σε ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, η SALL4 μπορεί ενεργοποιηθεί εκ νέου συντελώντας στον σχηματισμό όγκων.
Το καινοτόμο πεπτίδιο με την ισχυρή αντικαρκινική δράση
«Σε προηγούμενη μελέτη διαπιστώσαμε ότι η πρωτεΐνη SALL4 αλληλεπιδρά με μια άλλη πρωτεΐνη, τη NuRD, και σχηματίζουν μια συμμαχία που έχει καίρια σημασία για την ανάπτυξη του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Αντί να αναζητήσουμε ‘θήκες’ στην SALL4, όπου ένα φαρμακευτικό μόριο μπορεί να αποθηκευθεί και να δράσει όταν είναι αναγκαίο, σχεδιάσαμε ένα βιο-μόριο που μπλοκάρει την αλληλεπίδραση SALL4 και NuRD. Σε πειράματα που κάναμε διαπιστώσαμε ότι η αναστολή αυτής της αλληλεπίδρασης συντέλεσε στον κυτταρικό θάνατο και μείωσε την κινητικότητα των κυττάρων του όγκου», εξηγεί ο καθηγητής Ντάνιελ Τενεν, διευθυντής του Αντικαρκινικού Ινστιτούτου της Σιγκαπούρης.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι το FFW όταν συνδυαστεί με τη σοραφαινίμπη μπορεί να μειώσει το ανθεκτικό στη σοφαραινίμπη ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα. Κι ενώ οι περισσότερες στοχευμένες θεραπείες αποτελούνται από μικρο-μοριακά φάρμακα, το FFW τείνει να έχει μεγαλύτερη επιλεκτικότητα επί των μεγάλων επιφανειών που προσδένεται με καλύτερο προφίλ τοξικότητας, συγκριτικά με τα μικρά μόρια.
Νέα προοπτική στις αντικαρκινικές θεραπείες
Η στόχευση της αλληλεπίδρασης SALL4-NuRD σε κάθε περίπτωση ανοίγει έναν εντελώς νέο δρόμο για τη θεραπεία του καρκίνου.
«Ο ιδανικός στόχος για την καταπολέμηση του καρκίνου θα πρέπει να είναι εξειδικευμένος και μη τοξικός για τους φυσιολογικούς περιβάλλοντες ιστούς. Σε αυτό το πλαίσιο συνεργαζόμαστε για να βρούμε τον χαμένο κρίκο στην αλυσίδα της θεραπείας του καρκίνου και της αποκατάστασης της ομαλής κυτταρικής λειτουργίας», εξηγεί ο Λι Τσάι, επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια καινοτόμο προσέγγιση που συνδύαζε τεχνικές δομικής ανάλυσης και έτσι οδηγήθηκαν στον σχεδιασμό του πεπτιδίου FFW, που αποτελείται από μια βραχεία αλυσίδα αμινοξέων που παρεμβαίνει στην αλληλεπίδραση SALL4-NuRD. Το FFW μπορεί να αναστείλει αποτελεσματικά την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο πρωτεϊνών και δεν χρειάζεται «θήκη» για να δράσει. In.gr
