Περίπου τριπλάσια και σχεδόν πενταπλάσια είναι η τιμή του κακάο τις τελευταίες εβδομάδες σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και του 2022 αντίστοιχα, οδηγώντας σε ανατιμήσεις στις σοκολάτες στα ράφια των σούπερ μάρκετ διεθνώς.
Δεδομένου ότι οι τιμές σε δημοφιλή προϊόντα σοκολάτας έχουν ανέβει έως και 50% από πέρυσι, ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι μπορεί να εξελιχθεί σε προϊόν…πολυτελείας, τουλάχιστον για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Κι όμως, για τους αγρότες στη Δυτική Αφρική, όπου καλλιεργείται το μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής κακάο, το ανεβασμένο κόστος είναι ευχή και κατάρα.
Σύμφωνα με το the Hustle, ενόσω ευνοούνται από την άνοδο των τιμών, οι αγρότες έχουν επιβαρυνθεί από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, την άνοδο των ενοικίων και τις κρατικές παρεμβάσεις στις τιμές. Ορισμένοι αγρότες σπεύδουν να επενδύσουν στην επέκταση των καλλιεργειών τους, ελπίζοντας ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να είναι υψηλές, όταν θερίσουν ξανά αυτό το φθινόπωρο.
«Έκρηξη» τιμών
Το φιτίλι στις τιμές άναψε το 2022, όταν η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε σε εκτίναξη του κόστους των λιπασμάτων σε επίπεδο απαγορευτικό για τους περισσότερους αγρότες στην Αφρική. Στη συνέχεια, η κατάσταση επιδεινώθηκε λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών. Το φαινόμενο El Nino έφερε βαριές βροχοπτώσεις, τις οποίες ακολούθησαν υψηλές θερμοκρασίες και ξηρασία, καταστρέφοντας τα κακαόδεντρα.
Μέχρι την αρχή του 2024, μήνες μετά τον φθινοπωρινό θερισμό, έγινε ξεκάθαρο ότι οι αγρότες είχαν πολύ μικρότερη παραγωγή απ ‘ό,τι συνήθως. Ειδικότερα, σε σύγκριση με τις αρχικές εκτιμήσεις για τη σοδειά της σεζόν 2023-24, η παραγωγή ήταν μικρότερη κατά 40% στην Γκάνα και κατά 30% στη Νιγηρία. Στην Ακτή Ελεφαντοστού, η παραγωγή του πρώτου τριμήνου φέτος ήταν 29% μικρότερη έναντι της ίδιας περιόδου πέρυσι.
Και παρότι στο ίδιο διάστημα η τιμή του κακάο ανέβηκε κατά περίπου 50%, τα εισοδήματα των αγροτών δεν ενισχύθηκαν ιδιαίτερα. Στο Καμερούν, την Γκάνα και άλλες χώρες της Αφρικής με μεγάλη αγροτική δραστηριότητα, έχουν οριστεί σταθερές τιμές πώλησης για τους αγρότες. Όταν το κόστος πέφτει, τα μέτρα αυτά συμβάλλουν στην προστασία των αγροτών, διότι στην Γκάνα για παράδειγμα, η πλειονότητά τους δεν παίρνει μισθό που επαρκεί για να ζήσει.
Ωστόσο, τα μέτρα αυτά τέθηκαν προτού «φουσκώσει» η αγορά, με αποτέλεσμα οι τιμές για τους αγρότες στις χώρες αυτές να είναι περίπου 60% χαμηλότερες από το κόστος του κακάο στην ελεύθερη αγορά.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το The Hustle, οι αγρότες δέχονται μεγάλη πίεση λόγω της ανόδου των ενοικίων και των τιμών των αγροτεμαχίων. Εκτός αυτού, λόγω του ανεβασμένου κόστους, τα περιστατικά κλοπών πολλαπλασιάστηκαν, σε βαθμό που ορισμένες περιοχές έφτιαξαν ομάδες περιπολίας, αυξάνοντας τα προβλήματα για τους αγρότες.
Τα επόμενα βήματα
Παρά τις δυσκολίες αυτής της σεζόν, πολλοί αγρότες είναι αισιόδοξοι για φέτος. Στην Ακτή Ελεφαντοστού και την Γκάνα, η κυβέρνηση σκοπεύει να αυξήσει τις τιμές για τους αγρότες έως και κατά 50%. Στη Νιγηρία οι αγρότες προσπαθούν να αποσπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερα κέρδη, όσο οι τιμές βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ, με πολλούς να επενδύουν στην επέκταση της παραγωγής τους.
Βέβαια, όπως δήλωσε στο The Hustle ο Yusuf Abosede, επικεφαλής της εταιρείας αγροτικού εμπορίου Landmark Farmbiz, η αυξημένη παραγωγή θα περιορίσει τις ελλείψεις και τις τιμές, αλλά σε επίπεδα υψηλότερα απ’ ό,τι έχουν συνηθίσει οι περισσότεροι αγρότες. «Δεν υπάρχει περίπτωση να πας από 12.000 στις 3.000 το κιλό, αλλά τα πράγματα μπορεί να επανέλθουν περίπου στις 5.000 ανά κιλό μέχρι το τέλος του έτους», υποστήριξε.
Βέβαια, αυτά τα μέτρα δεν απαντούν στο καίριο ερώτημα της βιωσιμότητας των καλλιεργειών στη Δυτική Αφρική. Παρότι το κακάο καλλιεργείται με σχετική ευκολία στα δάση της ηπείρου, έρευνες δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική καταστροφή έχουν οδηγήσει σε μείωση της βροχής και παράταση των ξηροθερμικών συνθηκών.
«Μερικές φορές ξεχνάμε ότι το κακάο δεν είναι ντόπιο στη Δυτική Αφρική. Δεν είναι ανθεκτικό σαν τα δικά μας προϊόντα», δήλωσε ο Abosede, συμπληρώνοντας ότι εάν υπάρξει έστω και μικρή δυσκολία, η παραγωγή μειώνεται σε τεράστιο βαθμό.
Πηγή: moneyreview.gr με πληροφορίες από The Hustle
